Böbrek Hastalıklarında Kan Ve İdrar Testleri (Tahlilleri) ve Normal Değerleri Nelerdir?

Yayın Tarihi : 2019/05/09 22:14 • Güncelleme Tarihi : 2020/04/20 03:35 • Yazar: Başak Pırıl Gökayaz
Bu yazımızda, özellikle böbrek hastalıkları tanı ve takibinde kullanılan  bazı kan ve idrar testlerinin hangileri olduğunu, değerlerin hangi aralıklarda olması gerektiğine dair bilgileri bulabilirsiniz.
Böbrek Hastalıklarında Kan Ve İdrar Testleri (Tahlilleri) ve Normal Değerleri Nelerdir?

Kan ve idrar testleri sizin ve sağlık uzmanlarının vücudunuzun nasıl çalıştığını görmesini sağlayabilir. Test sonuçlarınızı zamanla takip etmek, böbreklerinizin nasıl çalıştığını gösterebilir. İşte Kronik Böbrek Hastalığı(KBH)' nız olduğunda yapılan bazı yaygın testler:

Böbrek Fonksiyonu

Böbrek Fonksiyonu Önlemleri

Normal Seviyeler

Serum Kreatinin

Kreatinin kaslarınızı hareket ettirmek için her zaman yaptığınız bir israftır. Daha fazla kas daha fazla kreatinin üretir. Sağlıklı böbrekler kanınızdan kreatinin çıkarır. Bu, yüksek bir serum (kan) seviyesinin böbrek hasarına bağlı olabileceği anlamına gelir. Seviyeniz yükilişkie, doktorunuz tekrar kontrol etmelidir. İki veya daha fazla seviye yükilişkie, böbrek hastalığınız olabilir.

Normal serum kreatinin aralığı kadınlarda 0.6-1.1 mg / dL ve erkeklerde 0.7–1.3 mg/dl'dir.

Kreatinin Klirensi

Bu test kan ve idrar kreatinin karşılaştırır. Fark, böbreklerinizin ne kadar iyi çalıştığını gösterir. Bir sürahide 24 saat boyunca idrarınızı biriktirmeniz gerekebilir.

Normal kreatinin klirensi sağlıklı kadınlar için 88-128 mL/dak ve sağlıklı erkekler için 97-137 mL/dak'dır.

Glomerüler Filtrasyon Hızı (GFH)

GFH, kreatinin, yaş, ırk ve cinsiyetinizi kullanan bir formüldür. GFH, kronik böbrek hastalığını beş aşamaya bölmek için kullanılır. Sonuç, yüzde böbrek fonksiyonunuzla aynıdır. Yani, 60 GFH, normalin %60'ı olan bir işleve sahip olabileceğiniz anlamına gelir.

 

Sağlıklı yetişkinlerin yaklaşık 140* GFH'si vardır; normal 90'dan büyüktür. Çocuklar ve yaşlılar daha düşük GFH'lere sahip olma eğilimindedir. 15'ten az bir GFH böbrek yetmezliğidir.

* GFH ml/dak/1.73 m2 olarak rapor edilir.

İdrar Albümin

Sağlıklı böbrekler filtrelere (nefronlara) sahiptir. Bunlar atıkları giderir, ancak kırmızı kan hücreleri ve proteinler gibi büyük hücrelerde kalır. Albümin bir tür proteindir. Filtreler hasar gördüğünde, idrarınıza protein sızdırabilirler. Çok egzersiz yaparsanız veya yüksek kan şekerine sahipseniz albümin seviyeleri yükselebilir. Mesane enfeksiyonları da seviyeleri yükseltebilir.

Normal bir seviye 0 ila yaklaşık 8 mg / dL arasındadır.

İdrarda yükselen seviyeler böbrek problemi gösterebilir. İdrarınızın içinde protein olup olmadığını bilmek çok önemlidir!

İdrar Mikroalbumin

Hasarlı böbrekler mikroskobik miktarda protein sızdırabilir. Bunlar standart testlerle bulunamayacak kadar küçüktür-ancak erken bir uyarı işareti olabilir. Özel çubuklar veya testler proteini bulabilir. Eğer diyabetiniz varsa, böbrek hastalığı için daha yüksek bir risk altındasınız demektir. Yılda en az bir kez mikroalbumin için idrar testi yaptırın.

30 mg'den daha azı normaldir. 30-300 mg arası erken KBH anlamına gelebilir. 300 mg'dan fazla KBH'nin daha ileri aşaması anlamına gelebilir.

Albümin Kreatinin Oranı.

Kreatinin ile bölünmüş idrar proteini, bir günde böbreklerinizden ne kadar protein sızabileceği konusunda iyi bir fikir verir. Bu test, idrarınızda ne kadar su olduğu ile değiştirilmez.

Normal bir seviye, gram başına 30 mg'dan daha azdır.

Kan Üre Azotu (BUN)

BUN, kandaki atığın (üre) bir ölçüsüdür. Vücudunuz proteini parçalayınca üre üretir. Düşük bir BUN, yeterli protein tüketmediğiniz anlamına gelebilir. Yüksek BUN normalden daha az böbrek fonksiyonu anlamına gelebilir. Diğer faktörler de BUN'ı etkileyebilir. Bağırsakta kanama, kalp yetmezliği ve bazı ilaçlar BUN'ın yükselmesine neden olabilir. BUN yükseldikçe, ağzınızda kötü bir tat, iştahsızlık, mide bulantısı ve kusma gibi böbrek hastalığının belirtileri olabilir.

Sağlıklı yetişkinler (ve çocuklar) için normal BUN seviyesi 7-20 mg / dl'dir.

Anemi

Anemi Oranları

Normal seviyeler

Hematokrit (Hct)

Hct, kırmızı kan hücrelerinden oluşan kanın yüzdesidir. Bu test anemiyi kontrol etmek için kullanılabilir.

Normal Hct seviyesi sağlıklı kadınlar için %36-44 ve sağlıklı erkekler için %40-50'dir.

Hemoglobin (Hgb)

Hgb, oksijen taşıyan ve kırmızı kan hücrelerine kırmızı renk veren demir proteinidir. Hgb ayrıca anemiyi test etmek için kullanılır.

Normal Hgb seviyesi sağlıklı kadınlar için 12-16 g/dL ve sağlıklı erkekler için 14-18 g/dl'dir.

Diyabet Kontrolü

Diyabet Kontrol Seviyeleri

Hedef Seviyeler

Hemoglobin A1c (HbA1c)

HbA1c, kan şekeri seviyenizin 3 aylık ortalamasıdır. Şeker hastalığınız varsa, Hba1c'nizi en az 6 ayda bir test ettirin.

Doktorunuz size hedefinizin ne olması gerektiğini söyleyecektir. Sağlığınıza ve yaşınıza göre %6.5 ile %8 arasında olacaktır.

Glikoz

Glikoz bir şekerdir. Kan şekeri seviyeniz, vücudunuzun şekeri normal bir şekilde kullanıp kullanamayacağını görmek için test edilir. Yüksek seviyeler çoğunlukla diyabetli kişilerde bulunur. Bazı ilaçlar da kan şekeri düzeylerini artırabilir. Açlık kan şekeri seviyeniz 126 mg / dl'den yükilişkie, şeker hastalığınız vardır.

Normal (açlık) glikoz seviyeleri 100 mg / dl'den azdır.

Diyabetli kişilerde, yemekten önce hedef 80-130 mg / dl'dir. Yemekten sonra hedef 180 mg/dl'den azdır.

Gördüğünüz gibi, KBH'si olan biri olarak size çok iş düşüyor:

  • Sağlık uzmanlarına sorular sorabilirsiniz.
  • Laboratuvar test sonuçlarını takip edebilirsiniz.
  • Nasıl hissettiğinize dikkat edebilecek tek kişi sizsiniz.
  • İlaçlarınızı alabilecek, bir yemek planı izleyebilecek ve belirtilerinizi bildirebilecek tek kişi sizsiniz.

KBH'nizi yavaşlatmaya ve elinizden gelenin en iyisini yapmaya çalışmak için yapabileceğiniz çok şey var. Ne kadar çok bilirseniz, o kadar iyi kendinize yardım edersiniz.

Kaynak: https://lifeoptions.org/learn-about-kidney-disease/blood-and-urine-tests/

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz.Soru sormak için tıklayın.




Bu Makale Uz.Dr. Cem Argun Tarafından Gözden Geçirilmiştir.

Yorumlar

Yorum
?