Alanin Aminotransferaz (ALT) Kan Testi Nedir? ALT Yüksekliği Hangi Durumlarda Olur?

Karaciğerin proteinleri parçalamasına yardımcı olmanın yanı sıra, ALT karaciğerin temel işlevlerini yerine getirmesine yardımcı olur. Bunlardan bazıları şunlardır:

• toksinleri kandan filtreleme
• besin ve demir depolama
• sindirime yardımcı olan safra üretimi

Karaciğerin ürettiği çoğu ALT organ içinde kalır. Bununla birlikte, karaciğer hasar gördüğünde veya iltihaplandığında, kan dolaşımına ALT salınabilir.

Bu olduğunda, kandaki ALT seviyesi yükselir. Bu nedenle, doktorlar karaciğer hastalığı veya hasarı taramak için bir ALT kan testi kullanırlar. 

Karaciğer alanin aminotransferaz veya ALT dahil olmak üzere çeşitli enzimler üretir. Bu enzimler proteinleri parçalamaya yardımcı olur, böylece vücut onları sindirebilir.

Karaciğerin proteinleri parçalamasına yardımcı olmanın yanı sıra, ALT karaciğerin temel işlevlerini yerine getirmesine yardımcı olur. Bunlardan bazıları şunlardır:

• toksinleri kandan filtreleme
• besin ve demir depolama
• sindirime yardımcı olan safra üretimi

Karaciğerin ürettiği çoğu ALT organ içinde kalır. Bununla birlikte, karaciğer hasar gördüğünde veya iltihaplandığında, kan dolaşımına ALT salınabilir.

Bu olduğunda, kandaki ALT seviyesi yükselir. Bu nedenle, doktorlar karaciğer hastalığı veya hasarı taramak için bir ALT kan testi kullanırlar. 

Kullanma

Bir doktor karaciğer fonksiyonu ile ilgili sorunları aramak için bir ALT testi isteyebilir. Birçok kişi kapsamlı bir metabolik panelin bir parçası olarak bu testi yaptırır.

Kapsamlı metabolik panel, bir kişinin glikoz seviyesini, böbrek fonksiyonunu ve karaciğer fonksiyonunu kontrol eden rutin bir kan testidir. Genellikle bir doktora bireyin genel sağlık durumu hakkında fikir veren rutin kontrolün bir parçasıdır.

Diğer zamanlarda, bir doktor, bir kişinin karaciğerinin hasar gördüğünden veya hastalıklı olduğundan şüphelenirse, karaciğer panelleri adı verilen bir dizi kan testinin bir parçası olarak ALT kan testini ister.

Bir kişinin karaciğer hastalığı veya hasar belirtileri varsa doktorlar karaciğer panelleri isteyebili. Karaciğer problemlerinin belirtileri şunlardır:

• gözlerin ve cildin sararması (sarılık)
• karnın sağ üst kadranında ağrı
• sağ omuzda yansıyan ağrı
• kolay kanama veya morarma
• yoğun kaşıntı
• soluk dışkı
• bacaklarda veya karında şişme

Bu belirtiler karaciğer hastalığı, yaralanma veya karaciğeri etkileyen başka bir sorunu gösterebilir.

ALT seviyelerinin yükselmesine neden olabilecek tıbbi sorunlar şunlardır:

• hepatit
• alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı
• siroz
• çölyak hastalığı
• tiroid bozuklukları
• hamile veya hemen doğum sonrası kadınlarda preeklampsi
• mononükleoz ve sepsis dahil olmak üzere bazı enfeksiyonlar
• Wilson hastalığı
• polimiyozit
• karaciğer kanseri

Bazı ilaçlar da kandaki ALT seviyelerinin yüksek olmasına neden olabilir.

Genellikle, karaciğer hasarı belirtileri ortaya çıkmadan önce bu seviyeler yükselir, bu da testi karaciğer hasarı riski taşıyan insanlar için yararlı hale getirir.

Bir doktor karaciğer hasarını erken tespit edebildiğinde, onu tedavi edebilir ve daha fazla yaralanmayı önleyebilir.

Karaciğer hasarı veya hastalık riski olan kişiler şunları içerir:

• aile geçmişinde karaciğer hastalığı olan insanlar
• diyabetli insanlar
• kilolu insanlar
• çok fazla alkollü içecek tüketen insanlar
• bazı ilaçları alan insanlar

Doktorlar rutin olarak karaciğer panellerini teşhis edilmiş karaciğer hastalığını veya yaralanmasını izlemek için ister. Bu testlerin sonuçları, tedavi planının ne kadar iyi çalıştığını gösterebilir.

Sonuçları anlama

Sağlıklı bir karaciğeri olan bir kişi normal aralıkta ALT seviyesine sahip olacaktır. Normal aralık laboratuvardan laboratuvara değişebilir.

Mayo kliniğine göre, yetişkin erkekler için normal aralık litre başına 7-55 birimdir. Kadınlar için erkeklerden daha düşük bir üst sınır normal olabilir.

Yaş da sonuçları etkileyebilir. Bir kişi doktorlarıyla sonuçlarının ne anlama geldiği hakkında konuşmalıdır.

Bir kişinin normal aralığın üzerinde sonuçları varsa, bu karaciğer hasarına işaret edebilir.

Yüksek ALT seviyelerinin nedenleri şunlardır:

• Karaciğer hücrelerinin yok edilmesi
• Karaciğere kan akışı eksikliği
• Hepatit
• Karaciğer sirozu veya şiddetli skar
• Diyabet
• Hemokromatoz veya demir birikimi
• Mononükleoz, genellikle Epstein-Barr virüsünün neden olduğu bir enfeksiyon
• Karaciğerde bir tümör
• Pankreatit

Sonraki adımlar

Bir kişi, sonuçlarını doktoru ile görüşmeli, değerlerin normal aralıkta olup olmadığını söyleyebilir.

Bir kişinin sonuçları çok düşük veya yükilişkie, bir doktor uygun tedavi seyrini belirlemeye yardımcı olabilir.

Daha yüksek ALT seviyeleri olan insanlar genellikle karaciğer hasarının altta yatan nedenini keşfetmek ve tedavi etmek için ek testlere ihtiyaç duyarlar.

Sonuç

Bir ALT kan testi, bir kişinin karaciğer hasarı olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur. Sorunun nedenini ortaya çıkarmak genellikle daha fazla test gerektirir.

Sonuçlar için normal aralık laboratuvarlar arasında değişiklik gösterir ve bir doktor sonuçların bireysel olarak ne anlama geldiğini tartışabilir.

Karaciğer hasarının altta yatan nedenini bildikten sonra, semptomlara ve test sonuçlarına dayanarak, doktor uygun tedavi seçeneklerini tartışacaktır.

Kaynak: https://www.medicalnewstoday.com/articles/324159.php

Kullanım

Bir doktor karaciğer fonksiyonu ile ilgili sorunları aramak için bir ALT testi isteyebilir. Birçok kişi kapsamlı bir metabolik panelin bir parçası olarak bu testi yaptırır.

Kapsamlı metabolik panel, bir kişinin glikoz seviyesini, böbrek fonksiyonunu ve karaciğer fonksiyonunu kontrol eden rutin bir kan testidir. Genellikle bir doktora bireyin genel sağlık durumu hakkında fikir veren rutin kontrolün bir parçasıdır.

Diğer zamanlarda, bir doktor, bir kişinin karaciğerinin hasar gördüğünden veya hastalıklı olduğundan şüphelenirse, karaciğer panelleri adı verilen bir dizi kan testinin bir parçası olarak ALT kan testini ister.

Bir kişinin karaciğer hastalığı veya hasar belirtileri varsa doktorlar karaciğer panelleri isteyebili. Karaciğer problemlerinin belirtileri şunlardır:

• gözlerin ve cildin sararması (sarılık)
• karnın sağ üst kadranında ağrı
• sağ omuzda yansıyan ağrı
• kolay kanama veya morarma
• yoğun kaşıntı
• soluk dışkı
• bacaklarda veya karında şişme

Bu belirtiler karaciğer hastalığı, yaralanma veya karaciğeri etkileyen başka bir sorunu gösterebilir.

ALT seviyelerinin yükselmesine neden olabilecek tıbbi sorunlar şunlardır:

• hepatit
• alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı
• siroz
• çölyak hastalığı
• tiroid bozuklukları
• hamile veya hemen doğum sonrası kadınlarda preeklampsi
• mononükleoz ve sepsis dahil olmak üzere bazı enfeksiyonlar
• Wilson hastalığı
• polimiyozit
• karaciğer kanseri

Bazı ilaçlar da kandaki ALT seviyelerinin yüksek olmasına neden olabilir.

Genellikle, karaciğer hasarı belirtileri ortaya çıkmadan önce bu seviyeler yükselir, bu da testi karaciğer hasarı riski taşıyan insanlar için yararlı hale getirir.

Bir doktor karaciğer hasarını erken tespit edebildiğinde, onu tedavi edebilir ve daha fazla yaralanmayı önleyebilir.

Karaciğer hasarı veya hastalık riski olan kişiler şunları içerir:

• aile geçmişinde karaciğer hastalığı olan insanlar
• diyabetli insanlar
• kilolu insanlar
• çok fazla alkollü içecek tüketen insanlar
• bazı ilaçları alan insanlar

Doktorlar rutin olarak karaciğer panellerini teşhis edilmiş karaciğer hastalığını veya yaralanmasını izlemek için ister. Bu testlerin sonuçları, tedavi planının ne kadar iyi çalıştığını gösterebilir.

Sonuçlar

Sağlıklı bir karaciğeri olan bir kişi normal aralıkta ALT seviyesine sahip olacaktır. Normal aralık laboratuvardan laboratuvara değişebilir.

Mayo kliniğine göre, yetişkin erkekler için normal aralık litre başına 7-55 birimdir. Kadınlar için erkeklerden daha düşük bir üst sınır normal olabilir.

Yaş da sonuçları etkileyebilir. Bir kişi doktorlarıyla sonuçlarının ne anlama geldiği hakkında konuşmalıdır.

Bir kişinin normal aralığın üzerinde sonuçları varsa, bu karaciğer hasarına işaret edebilir.

Yüksek ALT seviyelerinin nedenleri şunlardır:

• karaciğer hücrelerinin yok edilmesi
• karaciğere kan akışı eksikliği
• hepatit
• karaciğer sirozu veya şiddetli skar
• diyabet
• hemokromatoz veya demir birikimi
• mononükleoz, genellikle Epstein-Barr virüsünün neden olduğu bir enfeksiyon
• karaciğerde bir tümör
• pankreatit

 Sonraki Adımlar

Bir kişi, sonuçlarını doktoru ile görüşmeli, değerlerin normal aralıkta olup olmadığını söyleyebilir.

Bir kişinin sonuçları çok düşük veya yükilişkie, bir doktor uygun tedavi seyrini belirlemeye yardımcı olabilir.

Daha yüksek ALT seviyeleri olan insanlar genellikle karaciğer hasarının altta yatan nedenini keşfetmek ve tedavi etmek için ek testlere ihtiyaç duyarlar.

Sonuç

Bir ALT kan testi, bir kişinin karaciğer hasarı olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur. Sorunun nedenini ortaya çıkarmak genellikle daha fazla test gerektirir.

Sonuçlar için normal aralık laboratuvarlar arasında değişiklik gösterir ve bir doktor sonuçların bireysel olarak ne anlama geldiğini tartışabilir.

Karaciğer hasarının altta yatan nedenini bildikten sonra, semptomlara ve test sonuçlarına dayanarak, doktor uygun tedavi seçeneklerini tartışacaktır.

Kaynak: https://www.medicalnewstoday.com/articles/324159.php

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz. Soru sormak için buraya tıklayın.