Akromegali Nedir?

Akromegali Nedir?

Akromegali, hipofiz bezinin yetişkinlik döneminde çok fazla büyüme hormonu ürettiğinde gelişen hormonal bir hastalıktır. İnsan vücudunda büyüme hormonu çok fazla olduğunda kemiklerin boyutu artar. Çocuklukta bu, boyun uzamasına yol açar ve devlik olarak adlandırılır. Ancak yetişkinlerde boyda bir değişiklik olmaz. Bunun yerine kemik büyüklüğündeki artış el, ayak ve yüz kemikleriyle sınırlıdır ve buna akromegali denir.
Akromegali nadir görülen bir durum olduğundan ve fiziksel değişiklikler yıllar içinde yavaş yavaş meydana geldiğinden, bu durumun fark edilmesi bazen uzun zaman alır. Tedavi edilmeyen yüksek düzeydeki büyüme hormonu, kemiklerin yanı sıra vücudunu diğer kısımlarını da etkileyebilir. Bu ciddi, hatta bazen yaşamı tehdit eden sağlık sorunlarına yol açabilir. Ancak tedavi, komplikasyon riskinizi azaltabilir ve hastalık belirtilerini önemli ölçüde iyileştirebilir.

Akromegali Belrtileri

Akromegalinin en sık görülen belirtisi el ve ayakların büyümesidir. Hastalığa yakalanan kişi örneğin ayakkabı numarasının  giderek büyüdüğünü fark edebilir. 
Akromegali ayrıca alt çene ve kaş kemiğinin öne çıkması, burnun büyümesi, dudakların kalınlaşması ve dişlerin arasında daha geniş aralık olması gibi yüzümüzde kademeli değişikliklere de neden olabilir.
Akromegali yavaş ilerleme eğiliminde olduğundan erken belirtiler yıllarca belirgin olmayabilir. Bazen insanlar fiziksel değişiklikleri yalnızca eski fotoğrafları yenileriyle karşılaştırarak fark ederler.

Genel olarak, akromegali belirti ve semptomları kişiden kişiye değişme eğilimindedir ve aşağıdakilerden herhangi birini içerebilir:

Büyütülmüş eller ve ayaklar
Yüz kemikleri, dudaklar, burun ve dil dahil olmak üzere genişlemiş yüz özellikleri
Kaba, yağlı, kalınlaşmış cilt
Aşırı terleme ve vücut kokusu
Cinselliğe  olan ilginin kaybı
Yorgunluk ve eklem veya kas zayıflığı
Ağrı ve sınırlı eklem hareketliliği
Genişlemiş ses telleri ve sinüsler nedeniyle derinleşmiş, boğuk bir ses
Üst solunum yolunun tıkanması nedeniyle şiddetli horlama
Görme problemleri
Kalıcı veya şiddetli olabilen baş ağrıları
Kadınlarda adet döngüsü düzensizlikleri
Erkeklerde erektil disfonksiyon

Akromegali Neden Olur?

Akromegali hastalığı,  hipofiz bezinin uzun bir süre boyunca çok fazla büyüme hormonu (GH) üretmesi sonucu ortaya çıkar. Hipofiz bezi insan betninin tabanında, burun köprüsünün arkasında bulunan küçük bir bezdir. GH (growth hormon)  ve diğer bazı hormonları üretir. GH, fiziksel büyümeyi yönetmede önemli bir rol oynar.

Hipofiz bezi GH'u  kan dolaşımınıza saldığında, karaciğerinizi insülin benzeri büyüme faktörü-1 (IGF-1) adı verilen ve bazen insülin benzeri büyüme faktörü-I veya IGF-I olarak da adlandırılan bir hormon üretmesi için tetikler. IGF-1 kemiklerinizin ve diğer dokularınızın büyümesine neden olan bir hormondur. Çok fazla GH, çok fazla IGF-1'e yol açar ve bu da akromegali belirtilerine, semptomlarına ve komplikasyonlarına neden olabilir.

Yetişkinlerde  fazla GH üretiminin en yaygın nedeni tümördür:

1.Hipofiz tümörleri: Akromegali vakalarının çoğu, hipofiz bezinin kanserli olmayan (iyi huylu) bir tümöründen (adenom) kaynaklanır. Tümör aşırı miktarda büyüme hormonu üretir ve bu da akromegali belirti ve semptomlarının çoğuna neden olur. Baş ağrısı ve görme bozukluğu gibi akromegalinin bazı semptomları, tümörün yakındaki beyin dokularına baskı yapmasından kaynaklanmaktadır.
2.Hipofiz dışı tümörler: Akromegalisi olan birkaç kişide akciğerler veya pankreas gibi vücudun diğer bölgelerindeki tümörler bu bozukluğa neden olur. Bazen bu tümörler GH salgılarlar. Diğer durumlarda, tümörler, hipofiz bezine daha fazla GH üretmesi için sinyal veren, büyüme hormonu salgılayan hormon (GH-RH) adı verilen bir hormon üretir.

Akromegaliye Bağlı Komplikasyonlar

Akromegali tedavi edilmezse büyük sağlık sorunlarına yol açabilir. Komplikasyonları aşağıda belirtilmiştir.

Yüksek tansiyon (hipertansiyon)
Yüksek kolesterol
Kalp sorunları, özellikle kalbin genişlemesi (kardiyomiyopati)
Kireçlenme
Tip 2 diyabet
Tiroid bezinin büyümesi (guatr)
Kolonunuzun astarında kanser öncesi büyümeler (polipler)
Uyku apnesi, uyku sırasında solunumun tekrar tekrar durup başladığı bir durumdur
Karpal tünel Sendromu
Kanserli tümör riskinin artması
Omurilik sıkışması veya kırıkları
Görme değişiklikleri veya görme kaybı
Akromegalinin erken tedavisi bu komplikasyonların gelişmesini veya kötüleşmesini önleyebilir. Tedavi edilmeyen akromegali ve komplikasyonları erken ölüme yol açabilir.

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz. Soru sormak için buraya tıklayın.