Sedimantasyon (ESR) Hızı Nedir?

Yayın Tarihi : 2019/02/15 14:49 • Güncelleme Tarihi : 2020/12/03 15:29 • Yazar: Arda Bayraktaroğlu

Sedimantasyon hızı vücuttaki iltihabı tespit etmek için kullanılan bir kan testidir.Doktorunuza kanser, artrit gibi bir rahatsızlığınız olup olmadığı hakkında ipucu verir.

Sedimantasyon (ESR) Hızı Nedir?

Sedimantasyon(ESR) Hızı Nedir?

Sedimantasyon hızı vücuttaki iltihabı tespit etmek için kullanılan bir kan testidir. Doktorunuza kanser, artrit gibi bir rahatsızlığınız olup olmadığı hakkında ipucu verir.

Sedimantasyon hızı kırmızı kan hücrelerinizin tüpün tabanına ne kadar hızlı çöktüğünü ölçer. İltihap kırmızı kan hücrelerini oluşturan proteinlerin daha hızlı çökmesine neden olur.

Bu testin başka bir adı ise Eritrosit sedimantasyon hızıdır. Kırmızı kan hücrelerine eritrosit nedir.

Neden Sedimantasyon Testi Yaptırırsınız?

Aşağıdaki belirtilerden birini yaşıyorsanız doktorunuz sizden sedimantasyon testi yaptırmanızı isteyebilir:

  • Baş ağrısı
  • Sert eklemler
  • Omuzda, boyunda veya pelviste ağrı
  • İştahsızlık
  • Beklenmedik kilo kaybı

Aşağıdakilerden birinin tespiti için de sedimantasyon testi istenebilir:

  • Enfeksiyon
  • Kanser
  • Dev hücreli arterit (kan damarlarınızın iç kısmında şişlik)
  • Lupus hastalığı (insan vücudundaki deri, eklemler, kan, böbrekler vesinir sitemi olmak üzere tüm organları etkileyen bir hastalıktır.)
  • Polimiyaljiya romatika (Sert ve ağrılı kaslara sebep olur)
  • Romatoid artrit (bağışıklık sisteminin eklemlere saldırmasına yol açan kronik, enflamatuvar bir otoimmün bozukluk)
  • Vaskülit (Damarların içindeki iltihap)
  • Tempağızdan arterit (beyne kan ulaştırmakla görevli tempağızdanatardamarların iltihaplanması sonucu oluşan hastalıktır)

Bu testi bunlardan biri için tedaviye başladığınız zaman da yaptırabilirsiniz. Sedimantasyon testi vücudunuzun tedaviye nasıl tepki verdiği gösterir.

Sedimentasyon Testi

Özel olarak hazırlanmanıza gerek yoktur. Basit bir kan testidir.

Testi yaptırmadan önce hangi ilaçları ve takviyeleri kullandığınızı doktorunuza bildirin. Bazı ilaçlar sonuçları etkileyebilir. Ayrıca, hamile olup olmadığınızı veya adet döneminde olduğunuzdan doktorunuzu haberdar edin.

Sağlık görevlisi sizden kan alır ve bu kan genelde kolunuzdaki bir damardan alınır. Kolunuzun üst kısmını bağlayıp damarın kanla dolmasını sağlar. Bu işlemden sonra bir antiseptik yardımıyla bölgeyi temizler ve kanınızı alır.

Bu işlem sadece birkaç dakika sürer ve sonrasında kanamayı durdurmak için bir pamuk yardımıyla damarınıza bastırmanız gerekir.

Kan alımı sırasında hafif bir acı hissedebilirsiniz. Sonrasında kolunuzda hafif bir yara ya da morluk kalabilir. Belki başınız dönebilir veya bir miktar kanama olabilir.

Sedimentasyon Testi Nasıl Yorumlanır?

Kan örneğiniz laboratuvara gönderilir ve 1-2 saat içerisinde sonuçlarınız elinizde olur.

Laboratuvar teknisyeni kırmızı kan hücrelerinizi uzun, ince bir tüpün içine koyar ve 1 saat içinde ne kadar çöktüğünü gözlemler. Vücudunuzda iltihaplanma varsa kandaki anormal proteinler kırmızı kan hücrelerini yığınlar haline getirir. Bu yığınlar ağır olduğu için dibe normal kan hücrelerinden çabuk çökerler.

Kan hücreleri ne kadar çabuk dibe batarsa, vücudunuzda o kadar çok iltihap var demektir.

Sedimantasyon hız testi milimetre cinsinden raporlanır. Bu uzunluk dibe çöken kırmızı kan hücreleri ile üstte kalan temiz sıvının 1 saatin sonundaki farkıdır. 

Sedimentasyon Testi Normal Değerleri:

  • 50 yaşından genç erkeklerde 0 - 15 mm/saat
  • 50 yaşından büyük erkeklerde 0 - 20 mm/saat
  • 50 yaşından genç kadınlarda 0 - 20 mm/saat
  • 50 yaşından büyük kadınlarda 0 - 30 mm/saat

Yüksek sedimantasyon hızı vücudunuzda iltihaba yol açan bir hastalığın habercisidir.

Bazı durumlar ve ilaçlar kan hücrelerinizin hızını etkileyebilir. Bunlardan bazıları:

  • Anemi
  • Yaşlılık
  • Böbrek problemleri
  • Tiroid Rahatsızlığı
  • Gebelik veya regl dönemi
  • Obezite
  • Kanser
  • Enfeksiyon
  • Doğum kontrol hapı, metildopa(aldomet), A vitamini, kortizon, quinine gibi

Sedimentasyon Testi ve CRP Testi:

Sedimantasyon hız testi doktorunuza yalnızca vücudunuzda bir yerlerde iltihap olduğunu söyler. İltihabın nerede olduğunu ya da sebebinin ne olduğunu söylemez. Doktorunuz sedimantasyon hız testi ile birlikte teşhis koymak CRP (c-reaktif protein) gibi başka iltihap testleri yapabilir.

Sonuçlar geldikten sonra doktorunuzla mutlaka konuşun. Sonuçları ve ne anlama geldiklerini anladığınızdan emin olun. 

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz.Soru sormak için tıklayın.




Bu Makale Uz.Dr. Cem Argun Tarafından Gözden Geçirilmiştir.

Yorumlar

Yorum
?