Zoonotik hastalıklar (zoonozlar olarak da bilinir), hayvanlar ve insanlar arasında yayılan mikroplardan kaynaklanır. Evde beslediğiniz canlıdan tutun dışarda sevdiğiniz canlıya kadar pek çok hayvandan hastalık bulaşabilir. Bu makalemizden, mikropların nasıl yayıldığına, kimlerin risk altında olduğuna ve nasıl korunmanız gerektiğine dair tüm bilgileri okuyarak öğrenebilirsiniz.
Hayvanlar insanlara birçok fayda sağlar. Birçok insan hem evde hem de dışarda günlük yaşamlarında hayvanlarla etkileşime girer. Hayvanlar dünya genelinde insanlar için gıda, lif, geçim, seyahat, spor, arkadaşlık ve eğitim sağlar. Amerika Birleşik Devletleri'nde milyonlarca evin bir veya daha fazla evcil hayvanı var. Hayvan sergilerini ziyaret ederken veya açık hava etkinliklerinin tadını çıkarırken, seyahat sırasında, kentsel veya kırsal ortamlarda hayvanlarla temasa geçebiliriz.
Bununla birlikte, hayvanlar bazen insanlara yayılabilen ve hastalığa neden olabilecek zararlı mikropları taşıyabilir-bunlar zoonotik hastalıklar veya zoonozlar olarak bilinir. Zoonotik hastalıklara virüsler, bakteriler, parazitler ve mantarlar gibi zararlı mikroplar neden olur. Bu mikroplar insanlarda ve hayvanlarda hafif ila ciddi hastalık ve hatta ölüme kadar birçok farklı hastalık türüne neden olabilir. Hayvanlar bazen zoonotik hastalığa bağlı olarak insanları hasta edebilecek mikroplar taşırken bile sağlıklı görünebilir.
Zoonotik hastalıklar dünyada çok yaygındır. Bilim insanları, insanlarda bilinen her 10 bulaşıcı hastalığın 6'sından fazlasının hayvanlardan yayılabileceğini ve insanlarda her 4 yeni veya ortaya çıkan bulaşıcı hastalığın 3'ünün hayvanlardan geldiğini tahmin ediyor.
İnsanlar ve hayvanlar arasındaki yakın bağlantı nedeniyle, insanların zoonotik hastalıklara neden olabilecek mikroplarla enfekte olabilmelerinin ortak yollarından haberdar olmak önemlidir.
Enfekte bir hayvanın tükürük, kan, idrar, mukoza, dışkı veya diğer vücut sıvılarıyla temasa geçmek. Örnekler arasında hayvanları sevmek veya dokunmak, ısırıklar veya çizikler bulunur.
Hayvanların yaşadığı ve dolaştığı alanlarla veya mikroplarla kontamine olmuş cisimler veya yüzeylerle temas etmek. Örnekler arasında akvaryum tankı suyu, evcil hayvan habitatları, tavuk kümesleri, ahırlar, bitkiler, toprak, evcil hayvan yiyecekleri ve kapları sayılabilir.
Bir kene ya da sivrisinek ya da pire gibi bir böcek tarafından ısırılmak.
Her yıl, 6 Amerikalıdan 1'i kontamine yiyecekler yemekten hastalanıyor. Pastörize edilmemiş (çiğ) süt, az pişmiş et veya yumurta veya enfekte bir hayvandan dışkı ile kontamine çiğ meyve ve sebzeler gibi güvenli olmayan bir şey yemek veya içmek. Kontamine yiyecekler evcil hayvanlar da dahil olmak üzere insanlarda ve hayvanlarda hastalığa neden olabilir.
Enfekte bir hayvandan dışkı ile kontamine olmuş suyu içmek veya su ile temas etmek.
Sağlıklı insanlar da dahil olmak üzere herkes zoonotik bir hastalıktan hasta olabilir. Ancak, bazı insanlar diğerlerinden daha fazla risk altındadır ve kendilerini veya aile üyelerini korumak için adımlar atmalıdır. Bu insanlar, bazı hastalıklardan dolayı diğerlerinden daha kolay hastalanabilir hatta ölebilir. Bu insan grupları şunları içerir:
İnsanlar birçok yerde hayvanlarla temas edebilir. Bu temas evde ve dışarda, hayvanat bahçeleri, fuarlar, okullar, mağazalar ve parklar gibi pek çok yerde gerçekleşir. Sivrisinek, kene ve pire gibi böcekler gece gündüz insanları ve hayvanları ısırır. Neyse ki, kendinizi ve ailenizi zoonotik hastalıklardan korumak için yapabileceğiniz şeyler var.
Link: https://www.cdc.gov/onehealth/basics/zoonotic-diseases.html
Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz. Soru sormak için buraya tıklayın.
Yorum |
---|