Otoimmün Artrit Nedir?
Otoimmün hastalıklar vücudunuzun bağışıklık sisteminin yanlışlıkla normal hücrelere saldırmasına neden olur. Romatoid artrit (RA) gibi otoimmün artritte, bağışıklık sisteminiz eklemlerinizin kapsülüne saldırır. Bu iltihap eklemlerle sınırlı değildir ve diğer organları etkileyebilir.
İlerleme hızı gibi, belirtiler kişiden kişiye büyük ölçüde değişir. Bu uzun vadeli durum için hiçbir tedavi yokken, tedaviler çeşitli yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olabilir.
Otoimmün artrit belirtileri
Belirtiler genellikle yavaş başlar ve gelip geçebilir. Eklem ağrısı ve inflamasyon vücudun her iki tarafını da eşit derecede etkiler ve bu belirti ve semptomlarla işaretlenebilir:
- deforme eklemler
- kolunuzun altındaki derinin altında sert doku yumruları (nodüller)
- hareketalanı azlığı
- ağız kuruluğu
- uyku zorluğu
- yorgunluk
- kilo kaybı
- göz iltihabı, kuru gözler, kaşıntılı gözler, göz akıntısı
- ateş
- anemi
- nefes alırken göğüs ağrısı (plörezi)
Otoimmün hastalıklar ve artrit prevalansı
ABD'de 23.5 milyondan fazla insan otoimmün bir hastalıktan etkilenir. Engelliliğin ve ölümün en önemli nedenlerinden biridir.
CDC'ye göre, Amerika Birleşik Devletleri'nde yaklaşık 1,5 milyon yetişkin RA hastalığına sahiptir. ABD'de yaklaşık 300.000 çocuk artrit veya romatizmal hastalıkla yaşamaktadır.
Risk faktörleri
Otoimmün artrit olasılığınız bazı risk faktörlerinden etkilenebilir. Örneğin, RA için risk faktörleri şunlardır:
- Cinsiyetiniz: Kadınlar RA'ya erkeklerden daha yüksek bir oranda maruz kalırlar.
- Yaşınız: RA her yaşta olabilir, ancak çoğu insan 49 ila 60 yaş arasında belirtileri fark etmeye başlar.
- Aile geçmişiniz: Diğer aile üyelerinde RA varsa siz de risk altındasınızdır demektir.
- Sigara içmek: Sigara içmek, RA olasılığını artırabilir. Sigarayı bırakmak, riskinizi düşürebilir.
Teşhis
Otoimmün hastalıklar semptomları diğer hastalıklarla paylaşma eğilimindedir, bu nedenle teşhis koymak özellikle erken evrelerde zor olabilir.
Örneğin, RA'yı özel olarak teşhis etmek için test edebilecek kimse yoktur. Bunun yerine, tanı hasta tarafından bildirilen belirtileri, klinik muayeneyi ve tıbbi testleri içerir:
- romatoid faktör (RF) testi
- anti-siklik olmayan peptid antikor testi
- kan sayımı
- eritrosit sedimantasyon hızı ve C-reaktif protein
- Röntgen çekmek
- ultrason
- MR tarama
Doktorunuza tıbbi geçmişinizi tam olarak vererek ve semptomların kaydını tutarak tanı konmasına yardımcı olabilirsiniz. Romatolog gibi bir uzmandan ikinci bir görüş almaktan çekinmeyin.
Tedavi
Tedavi semptomlara ve hastalığın ilerlemesine göre değişir.
Örneğin, RA'nızın katılım derecesine bağlı olarak, bir romatolog tarafından sürekli bakım gerektirebilir. Bazı ilaçlar hastalığınız için verilebilir:
- nonsteroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID'ler)
- hastalığı modifiye edici antiromatizmal ilaç (DMARD'lar)
- kortikosteroidler
- biyolojik ajanlar
- bağışıklık bastırıcı ilaçlar
- TNF-alfa inhibitörleri gibi diğer biyolojikler
Fizik tedavi, ağrıyı azaltmaya ve esnekliği artırmaya yardımcı olabilecek başka bir seçenektir. Fizyoterapist size egzersiz için uygun yolu öğretebilir. Bir mesleki terapist, günlük aktiviteleri gerçekleştirmenize yardımcı olmak için baston, koltuk değnekleri ve tutma çubukları gibi yardımcı cihazları önerebilir.
Ağır vakalarda, hasarlı eklemleri onarmak veya değiştirmek için ameliyat gerekebilir.
Komplikasyonlar
Otoimmün artritin komplikasyonları değişir. Örneğin, RA komplikasyonları karpal tünel sendromu, osteoporoz ve eklem deformitesini içerir. RA ayrıca akciğer komplikasyonlarına yol açabilir:
- doku hasarı
- küçük hava yollarının tıkanması (bronşiolit obliterans)
- akciğer yüksek tansiyonu (pulmoner hipertansiyon)
- göğüste sıvı (plevral efüzyonlar)
- nodüller
- skar (pulmoner fibrozis)
RA'nın kalp komplikasyonları şunları içerir:
- arterlerin sertleşmesi
- kalbin dış zar iltihabı (Perikardit)
- kalp kasının iltihabı (miyokardit)
- kan damarlarının iltihabı (romatoid vaskülit)
- konjestif kalp yetmezliği
Yaşam Tarzı İpuçları
Aşırı kilo eklemleri gerer, bu nedenle sağlıklı bir diyet sürdürmeye çalışın ve hareket yelpazenizi geliştirmek için nazik egzersizler yapın. Eklemlere soğuk uygulanması ağrıyı uyuşturur ve şişliği hafifletir ve ısı ağrıyan kasları yatıştırır.
Stres de semptomları yoğunlaştırabilir. Tai chi, derin nefes egzersizleri ve meditasyon gibi stres azaltıcı teknikler yararlı olabilir.
Eğer RA'nız varsa, bir gecede 8 ila 10 saat uyumanız gerekir. Bu yeterli değilse, gün boyunca uyumaya çalışın. Ayrıca kalp ve akciğer hastalıkları riski de vardır, bu nedenle sigara içiyorsanız, bırakmayı düşünmelisiniz.
Değerlendirrme
Değerlendirmeniz birçok faktöre bağlıdır:
- genel sağlığınıza
- tanıdaki yaşınıza
- tedavi planınızın ne kadar erken başladığına ve ne kadar iyi takip ettiğinize
Sigarayı bırakmak, düzenli egzersiz yapmak ve sağlıklı gıdalar seçmek gibi akıllı yaşam tarzı seçimleri yaparak ihtimalleri değiştirebilirsiniz. RA'lı insanlar için yeni ilaçlar yaşam kalitesini artırmaya devam ediyor.
Kaynak: https://www.healthline.com/health/what-is-autoimmune-arthritis#outlookBu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz. Soru sormak için buraya tıklayın.
Yorumlar
Yorum |
---|
Lütfen sadece konu ile ilgili yorumunuzu yazınız. Cevaplanmasını istediğiniz sorularınızı uzmanlarımıza burayı tıklayarak sorabilirsiniz.