D-Dimer Testi Nedir? D Dimer Neden Yükselir?

D-Dimer Testi Nedir?

D-dimer testi, vücudumuzda hayatımızı tehdit edecek sorunlara sebep olabilcek ciddi bir kan pıhtısının varlığını ortaya koymak ve pıhtılaşma bozukluğu tanısında kullanılmak üzere çalışılan bir kan testidir.

Bir yeriniz kesildiği zaman, vücudunuz kanınızı pıhtılaştırmak için bir takım girişimlerde bulunuyor. Bu iyileşmenin normal bir parçasıdır. Onsuz, kanamayı sürdürür ve başa çıkmanız gereken çok daha ciddi bir sorun ortaya çıkar.

Kanama durduğunda, artık pıhtıya ihtiyacınız kalmaz. Böylece vücudunuz diğer yönde bir takım adımlar atıyor ve pıhtıyı önlüyor.

Tüm bunların sonunda, bir inşaattan sonra her yerde kalan odun tozu gibi kanınızda dolaşan bazı artık maddeler oluyor.

Bu kalanlardan birine D-dimer denir. Bu proteinin bir parçasıdır.  Normalde bir süre sonra kaybolur. Fakat derin ven trombozu (DVT) gibi büyük bir pıhtılaşma, kanınızda yüksek seviyede D-dimer değerlerine sebep olur.

DVT'niz varsa, damarlarınızdan birinde, genellikle bacaklarınızda derinlerde bir pıhtı var ve ciddi sorunlara yol açabilir.

Doktorunuz kan pıhtısı olup olmadığını öğrenmek için, kanınızdaki D-dimer seviyesini kontrol eden bu testi isteyebilir. Ayrıca bu testin farklı isimleriyle de karşılaşabilirsiniz:

• Fragment D-dimer testi
• Fibrin bozulma fragment testi

D-Dimer Testine Ne Zaman İhtiyacım Olur?

D-Dimer testi insan vücudunda pıhtılaşma ve koagulasyon sisteminde bir aksaklik olduğu şüphesinde kullanılan bir kan testidir. Hematoloji laboratuvarlarında çalışılan bir kan testidir. COVID 19 pandemisi sonrası D dimer testinin kullanımı yoğunlaşmıştır.Bunun nedeni de COVID 19 enfeksiyonu geçirenlerde bu testin normalden daha yüksek olarak bulunmasıdır. 
Vücudumuzda pıhtılaşma sisteminde bozukluğa sebep olacak bir durumun varlığından şüphe duyulduğunda D-Dimer testine ihtiyaç duyulur.COVID 19 gibi ciddi enfeksiyonlar da insan vücudunda pıhtılaşma fonksiyonlarını bozmaya meğilli olduklarından bu tür şüpheli durumlarda da D-Dimer testi sıklıkla istenen bir kan testidir.

Özellikle COVID 19 pandemisi sonrası D dimer testinin önemi çok daha artmıştır. Doktorlar COVID 19 enfeksiyonundan şüphelendikleri hastalarından D dimer testini sıklıkla istemektedirler. 

D-Dimer Testi 2 temel amaçla kullanılabilir.

1.DVT (Derin ven trombozu)  Tanısında D-Dimer testi

D-dimer testi doktorunuz başka bir şeyin semptomlara yol açtığını düşündüğünde ve bu nedenleri hızlı bir şekilde ortadan kaldırmak istediğinde çok yararlıdır:

• DVT,  şişme, ağrı, veya bacakta kızarıklık yapabilir
• Pulmoner emboli veya PE,  nefes alma, hızlı kalp atışı, göğsünüzde ağrı ve öksürmeye neden olabilen akciğerinize seyahat eden bir kan pıhtısıdır.

Bu durumda, test sadece kan pıhtısı ihtimali yoksa yardımcı olur. Pozitif bir D-dimer testi kan pıhtınız olduğu anlamına gelmez. Bunu kontrol etmek için diğer testlere ihtiyaç duyulacaktır. Eğer bir kan pıhtınız olma ihtimali yükilişkie farklı testler yapılacaktır. Aşağıdaki durumlarda pıhtılaşma ihtimali daha yüksektir:

• Antifosfolipid sendromu, bağışıklık sisteminizde bir hastalık varlığı,
• Doğuştan gelen pıhtılaşma hastalığı,
• Diz replasmanı gibi büyük bir ameliyat,
• Bacağınızın kırılması gibi büyük yaralanmalar,
• Uzun bir uçak yolculuğu veya hastanede kalma gibi uzun süre oturma veya yatma durumu,
• Hamileyseniz veya yeni doğum yaptıysanız,
• Bazı kanser türleri.

2.Yaygın Damar İçi Pıhtılaşması (DIC) Tanısı İçin D-Dimer Testi

D-dimer aynı zamanda kanamaya neden olurken vücudunuzdaki küçük kan damarlarında kan pıhtılarının oluştuğu yaygın damariçi pıhtılaşması (DIC) olarak adlandırılan test için de kullanılabilir. Hayatınızı riske atabilir. COVID 19 enfeksiyonu komplikasyonlarından biri de yaygın damar içi pıhtılaşmadır.Bu nedenle dolaylı olarak COVID 19 tanı ve takipinde de D-Dimer testi istenir.Ayrıca DIC tedavisini kontrol etmek için kullanılır. D-dimer seviyeleriniz düşerse, tedavinin işe yaradığını görebilirsiniz.

D -Dimer ve COVID 19 (Korona)

Artan D-Dimer seviyeleri, pıhtılaşma sisteminde aksama ve fibrinolitik süreçler hakkında bilgiler verebilir.Venöz tromboembolide D-Dimer değerleri yüksek çıkmaktadır.Enfeksiyonlar da venöz tromboemboli için risk faktörü ve tetikleyici olabilir.COVID 19 pandemisinden önce de  İnfluenza gibi solunum yolu hastalıklarında bir komplikasyon olarak venöz tromboemboli görülmekteydi.
COVİD 19 üzerine yapılan çalışmalar, artmış D-Dimer seviyeleri olan hastalarda COVID-19'un şiddeti ve sonucu arasında yüksek bir bağlantı olduğunu ortaya çıkarmıştır.
COVID-19 enfeksiyonunun önemli komplikasyonlarından biri de son derece ölümcül bir patoloji olan yaygın damar içi pıhtılaşmadır.Bu  durumda da kanda D-Dimer testi yüksek çıkmaktadır.Sonuç olarak COVID-19 hastalarında D-Dimer testi  şiddetle önerilen bir kan tahlilidir.

D-Dimer Testi Sırasında Ne Olur?

D-dimer testine hazırlanmak için özel bir şey yapmanıza gerek yok. Doktorunuz az miktarda kan almak için ince bir iğne kullanılacaktır.
İğne girdiği zaman hafif bir ağrı ya da batma hissedeceksiniz. Kanın alındığı yerde hafif bir ağrı veya morarma olabilir ki bu çok normaldir.

Genellikle D-Dimer test sonuçlarını 1-2 saat içinde  alırsınız. Bu test genellikle acil serviste yapılır.

D Dimer Normal Değerleri Nedir?

 Testin normal değeri çalışıldığı laboratuvarlara göre kimi zaman küçük farklılıklar gösterse de, normal D-dimer değeri 250 mcg/L den düşük olmalıdır.

D-dimer Testi Sonuçları Ne Anlama Geliyor?

Farklı laboratuarlar testi farklı şekilde yapabilir, bu nedenle normal olanın değişebileceğini unutmayın. Doktorunuz, sonuçlarınızın ne anlama geldiğini daha net anlamanıza yardımcı olabilir.

Sonuç "negatif" ise, büyük olasılıkla DVT (Derin ven trombozu) ve yaygın damar içi pıhtılaşma gibi pıhtılaşma sistemini ilgilendiren bir sorun olmadığı anlamına gelmektedir. 

D-Dimer Neden Yükselir?

Sonuç "yüksek" ise, bir kan pıhtısı olup olmadığını görmek için daha fazla test gerekmektedir. Bu test DVT (Derin Ven Trombozu),yaygın damar içi pıhtılaşma  veya Pulmoner Emboli olup olmadığını tespit edemez. Sadece ihtimali ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir.

D-Dimer Yüksekliği Hangi Durumlarda Olur?

Pıhtı oluşumu en sık D-Dimer yüksekliği nedenidir.
Pıhtı dışındaki aşağıdaki nedenlerden dolayı D-Dimer testi yüksek çıkabilir:

• Enfeksiyonlar (Örneğin COVID 19)
• Karaciğer hastalığı
• Bazı kanser türleri
• Derin Ven Trombozu (DVT), Venöz Tromboemboli (VTE)
• Yaygın damar içi pıhtılaşma,
• Pulmoner Emboli.

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz. Soru sormak için buraya tıklayın.