10 Soru ve Cevapla Bel Fıtığı Nedir?

1.Bel fıtığı nedir?

Omurgamız omur olarak da bilinen çok sayıda kemiktenoluşmuştur.Omurgamızın esnek bir yapısı olması için omurlar  arasında diskler bulunmaktadır.Çemberşeklinde olan bu diskler omurlarımız arasında amortisör görevi  üstlenmektedir.

Omurganın esnek olmasını sağlayan ise bu kemikler arasındabulunan disklerdir. Daire şeklindeki bu diskler omurlar arasında yastıklamaişlevi görür.

Halk arasında bel fıtığı olarak bilinen lomber disk hernisiomurlar arasında amortisör görevi üstlenip yastıklama işlevinde bulunandisklerin yerinden oynaması sonrası görülen bir hastalıktır.

Yerinden oynayıp orijinal formasyonunu  kaybeden disk beynimizden vücudumuzailetilen mesajlardan sorumlu olan sinirlere baskıda bulunur.Bu baskı sonrası belde şiddetli ağrılar olmak, karıncalanma, uyuşma ve hissizlik gibi belirtiler görülebilir.

Bel  fıtığı sıklıkla omurgalarda  L4 / L5 ve L5 / S1 seviyelerinde oluşur. 

2.Bel Fıtığı Belirtileri Nelerdir?

Bel ve bacak ağrıları (Şiddetli ağrılar olup çoğu zamankişiyi ilaç kullanımına zorlamaktadır.)
Genellikle ağrı aniden  ortaya çıkar. Kimizaman öksürük ve aksırık gibi nedenlere bağlı olan ani hareketler ağrıyıtetikleyebilir.
Bel fıtığında çoğunlukla tek bacak olmak üzere kimi zaman her iki bacağa davuran ağrılar gözlenebilmektedir.
Beraberinde ayakta  uyuşmalar ,hissizlik, hareketlerde zorluk, yürüme ve oturmada zorlanma, kaslarda  güçsüzlük gibi şikayetler görülebilir.
Bel  fıtığından kaynaklanan ağrılar düzve sert bir zemine uzanıldığında hafifleyebilir.

3.Bel fıtığı kimlerdegörülür?

Her  5 erişkinden 4 'ühayatının bir döneminde en az bir kez bel ağrısını şikayeti yaşamaktadır.
Lomber disk hernisi (bel  fıtığı)çoğunlukla 30 ile 60 yaşları arasında rastlanan bir sağlık sorunu olmakla  birlikte her yaş grubunda da görülebilmektedir.

4.Bel fıtığında risk faktörleri nelerdir?

*Aşırı  kilo (obesite)  bel  fıtığı için en önemli risk faktörlerindenbiridir.
Aşırı kilo ile birlikte vücudumuzun  ağırlığınıtaşıyan omurgaya daha çok yük biner.
Bunun sonucunda da  omurganın esnekliğinisağlayan ve omurlar arasında yer alıp bir nevi amortisör görevi üstlenen  disklere aşırı yük biner.
Bu durum dadisklerde deformasyon ve şekil bozukluğuna yol açar. Doğal yapısını kaybeden ve fıtıklaşan disk ise sinirlere baskı yaparak baştaağrı ve uyuşma olmak üzere bel fıtığının belirtilerine yol açar.

* Hamilelik: Hamilelik  de kadınlarda hamileliğin doğal sürecine bağlı olarak vücudun ağırlık merkezi önedoğru yer değiştirir. Bu durum da omurlara fazladan yük binmesine  sebepolur.

* Bel ve sırt kaslarının güçsüzlüğü: Özellikle hareketsizbir yaşam, vücudun anatomik yapısı  vedüzenli olarak spor yapmamaya bağlı olarak bel ve sırt kaslarında güçsüzlükolabilir.
Bu  kaslardaki güçsüzlük ise doğal olarakomurgaya verilen desteğin de yetersiz olması sonucunu doğurur.Bu süreç  de kuşkusuz bel  fıtığını tetikler.

*  Sigara kullanımı: Yapılanbilimsel araştırmalar aşırı sigara kullanımına bağlı olarak disklerdedejenerasyon ve yapısal bozuklukların arttığını göstermektedir.Sigara kullanımıayrıca disklerin rejenerasyonu  vezedelenmeye  bağlı iyileşme sürecini dezorlaştırmaktadır.

* Ergonomik olmayan çalışmalar, tekrarlayıcı ve zorlayıcıegzersiz ve hareketler: Günlük  hayatveya iş akışında  yük kaldırma, eşyalarıitme ve çekme gibi yapılan hareketler ergonomiye uygun olmalı ve omurga yapısına da zarar vermemelidir.
Yerden yük kaldırırken dizlere güç vererek çömelme sonrası  yük kaldırılması, vücudumuza   yapışık yük taşınması  gibi hareketlerbelimize binen yükü azaltacağından bel fıtığı riskini de o oranda düşürecektir.
Ofis  çalışması sırasında da masabaşında  bel  desteği olan sandalye ve koltuk seçilmesi, tam dik pozisyonda  oturulması gerek  görüldüğünde beldestekleyici aparatlar kullanılması belsağlığı yönünden çok önemlidir.
Özellikle sabahları uyku sonrası yataktan kalkarken aniden ve bele yük bindirerek yataktan kalkılmamalıdır.
Yataktan kalkmaaşamasında öncelikle  yan dönmeli  daha sonra ayakları yatak kenarından sarkıtıp beraberinde de dirseklerden destek alıpkalkmak bel sağlığı açısından çok önemlidir.

5.Hangi  meslekgrupları bel fıtığı yönünden risk altındadır?

* Uzun süreayakta  durarak  çalışanlar ( Kabin memurları , satış  asistanları, tezgahtarlar, ameliyathane  çalışanları, sağlık personeli vb.)

*Ağır fiziksel aktivite ve ağır yükkaldırma gerektiren meslekler: Fabrika işçileri, inşaat işçileri, hammallar venakliye ve ulaştırma sektörü çalışanları
* Vücudu titreşime maruz kalan çalışanlar: Şöförler  ve operatörler(  kamyon, traktör, otobüs, süpürme aracı,forklift  vb.)
* Sporcular ( halter, güreş, futbol, kürek sporu) 

6. Bel fıtığından nasıl korunulur?

Düzenli  egzersiz  yapmak ( bel ve sırt kaslarınıgüçlendirecektir) 

Ergonomiye uygun çalışmak, belimizi koruyacak yöntemlerle  yük taşımak(vücuda yapışık yük taşımak yerdenyük kaldırırken dizlerimiz üzerine çömelip ağırlığı dizlere vererek yükükaldırma)

Aşırı kilo almamak, obeziteden kaçınmak,  yukarı doğru uzanmaktan kaçınmak  uygun ve yeterli önlemlerdir.
Ofis çalışanlarıda  masa başında bel desteği ileçalışmalıdır.
Kişi  stresten kaçınmalıdır.
Öncelikle stresolmak üzere çeşitli psikososyal risk faktörleri bel fıtığını tetikleyebilir. 

7.Bel  fıtığı tanısınasıl konulur?

Bel  fıtığı tanısındaaltın standart  sanılanın aksine MR değilhekim muayenesi ve hastanın öyküsü  veşikayetleri ile birlikte değerlendirilmesidir.
MR  raporları son derece problemli olupmuayene sonrası  ameliyata gerekgörülmeyen vakalar olduğu gibi tam tersi MR bulgusunda  ciddi sorun olmayıp ameliyatın gerektiğihastalar da bulunmaktadır.

Göz önünde bulundurulması gereken  bir diğer bilgi ise MRincelemesinin bel fıtıklarında tarayıcı bir tanı yöntemi  olmadığının bilinmesidir.Yani kanser taramasıyapılır gibi bel fıtığı taraması gibi bir yöntem kabul edilebilir değildir.

Hekimin muayene sonrası gerek görmesi halinde MR, bazı radyolojik tahliller ve EMG de kuşkusuz tanıda yararlıdır. 

8.Her bel ağrısı bel fıtığı mıdır? Her bel fıtığı ameliyatgerektirir mi?

Her bel ağrısı bel fıtığı olarak değerlendirilmemelidir.
Hastanınöyküsü, muayene bulguları ve gerekli görülen tahliller ile bel ağrısınınnedenleri hakkında bilgi sahibi olunabilir.
Yapılan bilimsel çalışmalar  belağrılarının yüzde  4 ile 5’i arasında bir oranın bel fıtığı nedeniyle oluşan ağrılar olduğunu ortayakoymaktadır.
Bel fıtığı kaynaklı olmayan bel ağrıların en önemli sebepleri ise; duruş vepostür bozuklukları, ergonomik olmayan hareket tarzları, omurganın denge bozuklukları, aşırı kilo, bel kaymaları,kireçlenme, kas tutulmaları ve spazmlar ile çeşitli  romatizmal hastalıklardanoluşmaktadır.

9.Bel  fıtığınıntedavisi  ameliyat mıdır?

Her bel fıtığının ameliyat ile tedavi  edileceği gibi bir durum yoktur.Bel  fıtığıtanısı koyulan her 7 hastadan yaklaşık 1'inde ameliyat bir çözüm olmaktadır.
Kalan hasta grubunda ise fizik tedavi, medikal tedavi , yatak istirihatı gibiçözümler oldukça işe yaramaktadır.

10.Alternatif  tıp velazer gibi yöntemlerle bel fıtığı tedavi edilebilir mi?

Bel ağrılarının toplumda yaygın olması, bel fıtığı nedeniyleameliyat olmaktan korkma gibi nedenlerle bel fıtığı tedavisi  için alternatifyöntemler  de sıklıkla kullanılmaktadır.
Bitkisel  tedaviler, masaj ve halkarasında bel  çektirmesi olarak bilinenfarklı yöntemler mevcuttur.
Lazer  yöntemi ile bel fıtığıtedavisi  yaptıklarını iddia eden kişilerde bulunmaktadır.
Bizim önerimiz  ise tüm dünyada kabuledilen standart tıbbi tedavi yöntemlerinin tercih edilmesi ve konuyla ilgilenfizik tedavi, beyin cerrahisi, ortopedi ve nöroloji gibi branşlarda hizmet  veren doktorlara  öncelikle başvurulması ve onlarınyönlendirmesi  sonrası gerekligirişimlerde bulunulmasıdır.

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz. Soru sormak için buraya tıklayın.