Kan Tahlili Nedir? Doktorlar Hangi Kan Tahlillerini En Çok İster?

Kan Tahlili Nedir?

Kan tahlili hasta muayenesi sonrası doktorların tanı, takip veya kontrol nedeniyle başvurduğu vazgeçilmez test ve tahlillerin genel adıdır.Her gün tüm dünyada milyarlarca kan tahlili yapılmakta ve bu tahliller birçok hastalığa tanı koyma aşamasında kullanılmaktadırlar.Kan tahlilleri genellikle kolda damardan (toplar damar-ven) alınan kan numunesinden çalışılır.Ancak nadir de olsa parmak ucundan alınan veya ayak toğuğundan alınan bir damla kan örneğinden de çalışılan kaln tahlilleri de vardır. (Evde yapılan şeker ölçüm testleri, bebeklere yapılan fenilketonüri testi gibi)
Kan tahlilleri genellikle sabah aç karına iken alınan kan örneğinin laboratuvara gönderilmesi sonrası analiz edilir.Ancak tok karında da alınan kan örneğinden analizi yapılan kan tahlilleri de vardır.

Kan Tahlilleri Nasıl Yorumlanmalıdır?

Kan tahlilleri hastanın yaşı, cinsiyeti, varsa hastanın şikayetleri ve almakta olduğu veya planlanan tedavi göz önüne alınarak tahlil sonuç raporundaki referans değerleri de incelenerek yorumlanmalıdır.Kan tahlili yorumlama aşamasında hastanın önceki kan tahlil sonuçları, yorumlanacak tahlile ilave olarak yapılan diğer kan tahlilleri, kişide hastalık öyküsü veya ailesel bir özellik olup olmadığı gibi bir çok faktör de göz önünde bulundurulmalıdır.
Kan tahlili yorumlama aşamasında doktorlar gerek görürler ise ilave kan tahlilleri ve/veya patoloji, görüntüleme (radyolojik incelemeler) tahlilleri de isteyip sağlıklı bir yorumlama yapabilirler.

Doktorlar En Çok Hangi Kan Tahlillerini İster?

Kan tahlili terimi, başlıca hematoloji,biyokimya, seroloji, PCR ve genetik tahlillerini kapsar.

Hematoloji tahlilleri

Hematoloji tahlilleri; Tam Kan Sayımı (Hemogram), Sedimentasyon ve Koagülasyon testleridir.Tam kan sayımı anemi(Kansızlık) ve enfeksiyonlar başta olmak üzere çeşitli hastalıklar hakkında bilgi verir.
Kan kanseri (Lösemi) hastalıklarında da tanı koydurucudur.
Sedimentasyon tahlili de başta enfeksiyon ve romatizmal hastalıklar olmak üzere birçok hastalıkta yol göstericidir.
Kogülasyon testleri (PTZ,APTT,Fibrinojen,D Dimer gibi) kanama ve pıhtılaşma bozukluklarında hekimlere hastanın tanısı konusunda bilgi vermektedir.

Biyokimya Tahlilleri

Biyokimya Tahlilleri çok daha geniş bir yelpaze ve panelde yer alır.
-Rutin Biyokimya Tahlilleri: Açlık kan şekeri,kolesterol,trigliserit ,üre,kreatin,SGOT, SGPT, GGT, CPK, LDH,HbA1C, EGFR gibi sıkça istenen tahlillerdir. Biyokimya tahlilleri, şeker hastalığından,böbrek yetmezliği ve karaciğer bozukluğuna kadar birçok hastalık hakkında bilgi verir.

Hormon Tahlilleri

Tiroid hastalıklarından,üreme ile ilgili bozukluklara,adet düzensizliklerinden gelişme geriliğine kadar bir çok hormonal hastalığın tanısında kullanılırlar.Örnek vermek gerekirse ; FSH,LH,TSH,GH,Progesteron,Prolaktin,Testesteron,Beta HCG sıkça istenen hormon tahlillerinin başlıcalarıdır.
Beta HCG testi özellikle gebelik tanısında sıkça kullanılan bir kan tahlilidir.

Seroloji Tahlilleri

Seroloji tahlillerinin en popüler olanları ise: ELİSA testleri olarak da bilinen Hepatit B tahlili olan HBsAG ve antikoru gösteren Anti HBs,Hepatit C’yi gösteren Anti HCV ve AİDS hastalığı tanısında kullanılan Anti HIV testleridir.
Serolojik incelemeyle yapılan ELİSA tahlilleri arasında kızamıkçık enfeksiyonu tanısınd akullanılan Rubella testi, Toksoplasmosis enfeksiyonu tanısında kullanılan Toxo testi gibi bir çok enfeksiyonun kanda araştırıldığı seroloji tahlilleri vardır.

Hepatitle ilgili kan tahlilleri yorumlanırken karaciğer fonksiyonlarında bozulma olup olmadığını gösteren biyokimya testleri de değerlendirilmelidir.AİDS tanısı koyarken kan tahlili yorumlanmasında ise ELİSA testleriyle birlikte Western Blot adlı doğrulama testi de tanı koymada belirleyicidir. Ayrıca ASO,CRP ve RF ise romatizmal hastalıklarda sıkça istenen kan tahlillerdir. 

Bazı otoimmün hastalıklar ve romatizmal hastalıkların tanısında kullanılan Anti ds DNA, ANA, Anti CCP, ENA profili, Anti Cardiolipin Antkor gibi yine bir çok serolojik tahlil de vardır.
 

PCR (Polimeraz Zincir Reaksiyonu) Tahililleri

PCR (Polimeraz Zincir Reaksiyonu) testleri genel olarak bazı enfeksiyonların doğrulayıcı amaçla kullanılmaktadır.Genetik testler ise başlıca kadın doğum hastalıkları ve bir çok kalıtsal hastalığın tanı ve takibinde kullanılmaktadır.

Kan tahlilleri hakkında çok daha fazla bilgi almak için tahliller ve anlamları bölümüne başvurabilirsiniz.
Kan tahlili nasıl yapılır?

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz. Soru sormak için buraya tıklayın.