Laboratuvar Sonuçlarında Panik Değer ve Kritik Değer Nedir?

Yayın Tarihi : 2017/03/16 18:39 • Güncelleme Tarihi : 2019/03/06 09:44 • Yazar: Uz.Dr. Cem Argun
Laboratuvarlarda hastanın sağlığı için önemli ve tahlili isteyen doktoru acilen bilgilendirmek gerektiren tahlil sonuçlarında panik değer veya kritik değer terimleri kullanılmaktadır:Öncelikle şu bilgiyi verelim laboratuvarlarda  panik değer değil kritik değer ismi kullanılmalıdır.
Laboratuvar Sonuçlarında Panik Değer ve Kritik Değer Nedir?

Laboratuvar Sonuçlarında Panik Değer ve Kritik Değer Nedir?

Laboratuvarlarda hastanın sağlığı, takip ve tedavisi için önemli tahlillerde panik değer ve/veya kritik değer terimleri kullanılmaktadır. Burada temel gaye ise tahlil sonuçlandığında, tahlili isteyen doktoru ve hastanın tedavi gördüğü kliniği acilen tahlil sonucu hakkında bilgilendirmektir.

Sonuç olarak genellikle hastanede yatan hastalar başta olmak üzere tahlil istenen her hastada, normal değerlerin çok altında veya üstünde bir sonuç görüldüğünde veya ciddi bir enfeksiyonu düşündüren bulgu olduğunda hastanın sağlığı, takibi ve tedavisi yönünden tahlil sonuçlarında panik değer veya kritik değer terimleri kullanılmaktadır.
Tahlil sonuçlarında gözlenen panik veya kritik değer hastanın tedavi ve takibini üstlenen doktor veya kliniğe telefon ile veya hastanelerin bilgi işlem sistemleri üzerinden dijital ortamda en hızlı şekilde bildirilmelidir.

Panik Değer mi? Kritik Değer mi?

Öncelikle şu bilgiyi verelim laboratuvarlarda  panik değer değil kritik değer ismi kullanılmalıdır.

Bunun da nedeni "panik" kelimesinin insanlarda telaşa ve paniğe neden olduğu ve kritik değer teriminin kullanılması gerektiği belirtiliyor.

Panik Değer ve Klinik Değerler Nasıl Belirlenmelidir?

Her hastanenin hasta popülasyonu göre kendi laboratuvarı için kritik değerleri belirlemesi gerekiyor.
Örneğin tüm steril vücut sıvılarında Gram boyama sonucu  ve kültür pozitifligi, ARB pozitifligi, HCV, HIV pozitifligi gibi kriterler zorunlu kriter olarak belirlenirken, bazi hastanelerde parazit için tüm pozitif değerleri değil, yalnız malarya pozitifliginin verilmesini öneriliyor.
Sonuç olarak her laboratuvar kendi kritik değerlerini belirlemelidir.
Her pozitif çıkan örneğin bildirilmesi gerekiyor. Aynı hastadan örneğin her defasında tüm kan kültür pozitif liginin bildirilmesi zorunludur. Bu da hasta takibi için son derece önemlidir.

Örneğin tıbbi mikrobiyoloji laboratuvarlarında kritik değer olarak bildirilmesi önerilen tahliller aşağıda belirtilmiştir:

Mikrobiyoloji Laboratuvarı Kritik (Panik) Değerleri:

  1. Kan, BOS veya steril vücut sıvı örneklerinde Gram boyama pozitifliği
  2. Kan, BOS veya steril vücut sıvı örneklerinde asit-faz boyama (ARB) pozitifliği 
  3. Kan kültürü (her türlü üreme varlığı)
  4. BOS kültürü (her türlü üreme varlığı)
  5. Steril vücut sıvısı kültürü (her türlü üreme varlığı)
  6. Dışkı kültürü (seçilmiş patojenler) 
  7. Mikobakteri kültüründe  üreme varlığı
  8. Vankomisin dirençli Enterokok bakterisi
  9. Dışkıda parazit tespiti 
  10. Pozitif HBsAg, AntiHCV, AntiHIV sonuçları 
  11. Brucella aglütinasyonu pozitifliği
  12. Kanda pozitif VDRL sonucu

 

Biyokimya ve Hematoloji Laboratuvarı Kritik (Panik)  Değerleri:

Biyokimya Kritik (Panik) Değerleri:

Glukoz 50 mg/dL'den düşük veya  400 mg/dL'den büyük çıktığında 
Üre 160 mg/ dL 'den büyük ise
Kreatinin 10 mg/ dL'den büyük ise
T.Bilirubin15 mg/ dL'den büyük ise
D.Bilirubin10 mg/ dL'den büyük ise
Kalsiyum6 mg/ dL'den küçük veya 12 mg/ dL'den büyük ise
Sodyum125 mmol/L'den küçük veya 150 mmol/L'den büyük ise
Potasyum3.0 mmol/L'den küçük veya 6.0 mmol/L'den büyük ise
Klor75 mmol/L'den küçük veya 130 mmol/L'den büyük ise
Fosfor1.2 mg/ dL'den küçük veya 10 mg/ dL'den büyük ise
Ürik asit13 mg/d 'den büyük ise
TSH150 U/mL'den büyük ise

Hematoloji Kritik (Panik)  Değerleri:

Hematokrit% 20'den küçük veya % 66'den büyük ise
Hemoglobin6,5 g/ dL'den küçük veya 22 g/ dL'den büyük ise
WBC (lökosit)1500/mm3'den küçük veya 35.000/mm³'den büyük ise
Trombosit (PLT) sayımı30.000/mm3'den küçük veya 1.000.000/mm³'den büyük ise
INR5,5'den büyük ise
PT (Protrombin Zamanı)35 sn'den büyük ise
aPTT150 sn'den büyük ise
Fibrinojen75 mg/ dL'den küçük ise

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz.Soru sormak için buraya tıklayın.



Yorumlar

Yorum
?