Şok Nedir? Çeşitleri, Belirtileri, Evreleri Nelerdir?

Şok: ani kanamalar, kazalar, enfeksiyonlar, yanıklar veya kronik hastalıklar sonucunda hücrelerin yeterli besin ve oksijen alamaması durumudur. Bu durumda vücut normal işlevlerini gerçekleştiremeyecek hale gelir. Şokta erken tanı ve acil tedavi çok önemlidir. Erken tanı, uygun bakım ve müdahale sağlanamazsa hücre ölümleri, doku kayıpları hatta ölümle bile sonuçlanabilir.

Şokun Çeşitleri

Kanama Şoku: Kan veya sıvı kaybına bağlı olarak gerçekleşir. Kalp veya damar sorunları, şiddetli ishal/kusma, hamileliğe bağlı aşırı kanamalar, ameliyat sırasındaki kan kayıpları kanama şokuna sebep gösterilebilir.

Anafilaktik Şok: Vücuda alınan besin, ilaç, uyuşturucu vb. maddelere karşı oluşan alerji sonucunda görülür. Genellikle ağız, yüz, burun ve solunum yolları şişer. Kalp işlevi yavaşlar. Solunum yollarında tıkanıklık meydana gelir. Nefes darlığı, öksürük, morarma, baş dönmesi, göğüste sıkışma, ciltte kaşıntı/döküntü gibi belirtiler ortaya çıkar. Çok acil tedavi gerektiren bir şok türüdür.

Nörojenik Şok: Genellikle yaralanma/kaza sonucu omurilik zedelenmesi veya kafa travması oluşmasıyla ortaya çıkar. Kan damarları ve kalbin işlevleri bozulur. Dokular yeterli beslenemez. Vücutta düşük tansiyon, düşük nabız gibi belirtiler oluşur.

Septik Şok: Bakterilerin kana zararlı madde salmasıyla oluşur. Genellikle bağışıklığı veya metabolizması düşük olan, kronik hastalığı olan kişilerde görülür. Ölüm oranı yüksek olan bir şok çeşididir.

Şokun Evreleri

1. Evre: Bu dönemde kişide endişe, heyecan ve huzursuzluk görülür. Organ işlevlerinde bozukluk henüz yoktur. Bu dönemde verilen tedavi işe yarar.

2. Evre: Hayati organ ve dokuların beslenmesi zayıflar. Bilinç durumu bozulmaya başlar. Nabız hızlı, idrar miktarı az, deri soğuk ve soluktur.

3. Evre: Bu evrede kandaki zararlı maddeler birikip zehir etkisi yaparak geri dönüşümü olmayan hasarlara yol açar. Böbrekler çalışmaz, kalp işlevi bozulur, Hiçbir tedavinin faydası yoktur. Genellikle ölümle sonuçlanır.

Hastanın tedavisine 2. Evreden önce başlanması yaşamı büyük ölçüde güvence altına alır.

Şoka giren kişiye yapılması gereken ilk müdahale hastayı sırtüstü yatırıp ayaklarını 30 derece yükseğe koyup en yakın sağlık kuruluşuna haber vermektir.

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz. Soru sormak için buraya tıklayın.