İdrar tahlilinde rbc (eritrosit) ve wbc (lökosit) hangi hastalıkların belirtisidir?

Doktorlar genel sağlık kontrollerinde, check up işlemlerinde veya idrar yolları, mesane ve böbreği ilgilendiren bir hastalıktan şüphelendiğinde yada çeşitli nedenler ile idrar tahlili isterler.

Alyuvarlar ve akyuvarlar tıp dilinde farklı isim veya kısaltmalarla belirtilir. Alyuvarlara red blood cell adı verilir.Tıpta ise red blood cell'in ilk harfkerinin kısaltması olan RBC kısaltması kullanılır. Alyuvarlar ayrıca eritrosit olarak da bilinmektedir.
klyuvarlara ise white blood cell adı verilir.Tıpta ise whitw blood cell'in ilk harfkerinin kısaltması olan WBC kısaltması kullanılır. Akyuvarlar ayrıca lökosit olarak da bilinmektedir.
Gerek akyuvarların gerekse alyuvarların idrarda görülmesi olağan değildir.Ancak bazı idrar tahlillerinde 1-2 eritrosit veya 1-2 lökosit görüldü gibi sonuçlara rastlayabiliriz. Doktorlar çoğunlukla bu sonuçları önemsemez.İdrar tahlilinde her alanda çok daha fazla sayıda eritrosit ve/veya lökosit görülmesi bir hastalık yönünden bilgi vermektedir.
Örneğin 7-8 eritrosit veya 5-6 lökosit gibi sonuçlar doktorların dikkatini daha çok çeker. Hele görülen lökosit veya eritrosit sayısının daha çok olması, örneğin 10-12 lökosit, 10-12 eritrosit veya bol lökosit veya eritrosit, çok sayıda eritrosit veya lökosit gibi terimler çoğunlukla bir hastalığı düşündürür.

İdrar tahlilinde lökosit veya eritrosit görülmesi nasıl yorumlanmalıdır?

İdrar tahlilinde lökosit çıkarsa hasta mutlaka enfeksiyon yönünden değerlendirilmelidir. Kişide mesane iltihabı, idrar yollarında enfeksiyon gibi durumlar olabilir. Bu tür bir sonuç bulunduğunda kişiden ilave tahliller de istenmelidir.

İdrar kültürü ve antibiyogram test, kan sayım testi, CRP gibi tahlillere de bakılması önerilir. Eğer bu tahliller sonrası  hastalık yapıcı bir mikrobiyolojik etken buna karşı önlem alınmalıdır.Çoğunlukla bu tür enfeksiyon durumları antibiyotik tedavisi ile tedavi edilir.Kimi zaman bazı mantar enfeksiyonlarında da idrar tahlilinde lökosit görülmektedir.

Böbrek taşları, böbrek veya mesanede tümörler,böbreğe darbe gelmesi, ağır egzersiz yapılması, çeşitli böbrek hastalıkları, prostat bezi hastalıkları veya idrar yolu enfeksiyonları idrara RBC girişine neden olurlar.Bu tür ve benzeri durumlarda da idrar tahlilinde eritrosit görülebilir.

Özellikle idrar tahlili veren kadınların adetli olup olmadığı da sorgulanmalıdır.Adet dönemlerinde, adetin başlangıcı veya sonlarında da çoğu zaman bir hastalık bulgusu olmamasına rağmen idrar tahlilinde eritrosit görülebilir. Bu tür durumlarda idrar tahlili adet döneminin tamamen bitmesi sonrası analiz edilmelidir.