Doktorunuzun Kan Testiniz Hakkında Söylemeyeceği 10 Şey

Yayın Tarihi : 2019/03/19 16:57 • Güncelleme Tarihi : 2022/12/04 14:24 •

Bu makalemizde, hastaneye gidip bir kan testi yaptırdığınız zaman doktorunuza sormadığınız takdirde öğrenemeyeceğiniz 10 şeyi öğrenmeniz mümkündür.Kan testinizin sonuçları ve sağlığınız hakkında doktorunuzla görüşerek daha fazla bilgi edinebilirsiniz.

Doktorunuzun Kan Testiniz Hakkında Söylemeyeceği 10 Şey


Genellikle rutin bir kan testi, kırmızı ve beyaz kan hücrelerinizi saymak ve hemoglobin seviyelerinizi ve diğer kan bileşenlerinizi ölçmek için CBC olarak da adlandırılan tam kan sayımıdır. Bu test anemi, enfeksiyon ve hatta kan kanserini ortaya çıkarabilir.

Bir diğer yaygın olan kan testi, kan şekeri, kalsiyum ve elektrolit seviyelerine bakarak kalp, böbrek ve karaciğer fonksiyonunuzu kontrol eden temel metabolik paneldir. Kalp hastalığı riskini kontrol etmek için, iyi kolesterol (HDL), kötü kolesterol (LDL) ve trigliserid gibi kandaki yağ düzeylerini ölçen bir lipoprotein paneli olabilir.

Kan testi sonuçlaınızı tam olarak anlamak yaşam tarzınız ve beslenmeniz hakkında doğru kararlar almanıza yardımcı olabilir. Sormadığınız sürece doktorunuzun size bu gibi kan testlerinden aldığınız sonuçlar hakkında söylemeyeceği 10 şey:

  1. Kan Testi Sonuçlarım Hakkındaki İyi Haberler Nedir?

Rutin kan testleri genellikle sorun aramak için yapılır, bu nedenle CBC'niz, kanınızın kimyası ve kolesterol sonuçlarınız normal sınırlar içindeyse muayenehane, raporunuz hakkında size ulaşamayabilir. Ya da size küçük bir açıklamayla veya hiç açıklama olmadan bir kopyasını gönderebilirler. Ancak işler normal görünse bile, kan testinizi doktorunuzla, pratisyen hemşire veya hemşirenizle takip ettiğinizden ve tartıştığınızdan emin olun. Bu Ulusal Kalp, Akciğer ve Kan Enstitüsü'nün (NHLBI) önerisidir. Aynı tip son testten bu yana değişiklikler olup olmadığını ve bu değişikliklerin ne anlama geldiğini sorun.

  1. "Normal" Erkekler ve Kadınlar Arasında Farklı Olabilir

Kan testi sonuçlarınızı karşı cinsten biriyle karşılaştırırsanız, farklılıklar bulduğunuzda şaşırabilirsiniz. Örneğin, tam bir kan sayımındaki kırmızı kan hücrelerinin sayısı için normal referans aralığı, bir erkek için mikrolitre başına 5 milyon ila 6 milyon hücre arasındadır, ancak kadınlar için NHLBI'ya göre 4 milyon ila 5 milyon arasındadır.

  1. "Normal" Yaşa göre Değişebilir de Değişmeyedebilir

Hemoglobin testi gibi bazı testler için normal sonuçlar yaşa göre değişir. Örneğin çocuklar için yaklaşık 11 ila 13 gram/decilitre (g/dl) hemoglobin seviyesi normalken, erkekler için yaklaşık 14 ila 17 g / dl değeri normaldir ve kadınlar için 12 ila 15 g/dl normaldir. Ancak, LDL kolesterolü gibi diğer testler için, yaş ne olursa olsun 100 miligram/desilitreden (mg/dl) daha düşük bir seviye ideal kabul edilir. Bununla birlikte, yaşınız ve kalp hastalığınız için diğer risk faktörleri, kan testiniz ideal LDL'den daha yüksek bir kolesterol seviyesi gösteriyorsa doktorunuzun nasıl tepki vereceğini etkileyebilir. 45 yaşın üzerinde bir erkekseniz veya 55 yaşın üzerinde bir kadınsanız ve kalp hastalığınız veya şeker hastalığınız varsa, doktorunuz 100 mg / dl'den yükilişkie LDL kolesterolünüzü düşürmek için girişimde bulunmanızı önerecektir.

  1. "Pozitif" Test Sonuçları İyi Haber Olmayabilir

Bazı kan testleri, kan örneğinizde moleküler belirteçler arayarak hastalıkları arar- aralarında orak hücreli anemi testi, HIV testi, hepatit C testi ve meme ve yumurtalık kanseri riski için BRCA1 veya BRCA2 gen testi. Sonuçlar, test hastalık belirtecini (DNA, antikor veya protein) bulduğunda “pozitif” olarak kabul edilir. Bu gibi durumlarda, pozitif bir test sonucu, hastalık veya rahatsızlığa sahip olabileceğiniz veya bulaşıcı hastalıklar söz konusu olduğunda, geçmişte maruz kalmış olabileceğiniz anlamına gelir.

  1. "Negatif" Test Sonucu Genellikle İyi Haber Demektir

Kan testleri söz konusu olduğunda "negatif" "kötü"  demek değildir. Olumsuz bir sonuç, hastalık belirteci veya sağlık durumu için bir risk faktörü olup olmadığı, testin aradığı şeyi tespit etmediği anlamına gelir. Bulaşıcı bir hastalığı kontrol etmek için bir kan testiniz olduğunda, örneğin tüberküloz için bir interferon gama salınım testi, negatif bir sonuç almak iyi bir haberdir yani bu test enfeksiyon bulamamış demektir.

  1. Yanlış Pozitif Test Sonuçları Mümkündür

Sağlık durumunuz için ilk tarama testi, sonuçların sağlığınız için doğru ve anlamlı olup olmadığını öğrenmek için genellikle ikinci, daha spesifik bir testle teyit edilmelidir. Örneğin, genellikle doğru ama nadiren yanlış bir pozitife neden olacak olan hızlı bir HIV testidir (yani test sonucu olumludur, ancak kişinin aslında hastalığı yoktur). Bu, antikorları ölçen bazı testlerle ortaya çıkabilir, çünkü bir kişi antikorlar üreten ve teste müdahale eden bir bağışıklık durumuna (romatoid artrit veya multipl miyelom gibi) sahip olabilir.

  1. Yanlış Negatif Test Sonuçları da Mümkündür

Bazen bir test, aslında sahip olsanız bile, bir hastalık veya sağlık durumunun belirtilerini bulamaz. Örneğin, hepatit C için bir kan testi yaptırdıysanız ve sonuçlar negatif çıktı, ancak son birkaç ay içinde virüse maruz kaldıysanız, yine de bir enfeksiyona sahip olabilir ve fark edemezsiniz. Benzer şekilde, bir enfeksiyonun ilk birkaç haftasında Lyme hastalığı için test edilmişseniz, kan testinizin negatif olması muhtemeldir, çünkü vücudunuz henüz antikor geliştirmemiştir.

  1. Test Değerleri Laboratuvardan Laboratuvara Farklılık Gösterebilir

Laboratuvar teknisyenlerinin raporları, kan testi sonuçlarınızı bu laboratuvar için normal kabul edilen bir aralıkla karşılaştırır. Laboratuvarın referans aralığı, daha önce bu laboratuvarda test edilen birçok kişiden gelen test sonuçlarına dayanmaktadır. Amerikan Gıda ve İlaç Kurumuna göre, bu normal aralık, başka bir laboratuvarda farklı olabilir,  bu nedenle önceden yaptırdığınız kan testi raporunun sonraki raporlarda değiştiğini fark ederseniz şaşırmayın, laboratuvardan kaynaklanıyor olabilir.

  1. Anormal Sonuçlar bir Hastalığa Bağlı Olmayabilir

Beklenen laboratuvar değerlerinin normal aralığının dışında bir test sonucu mutlaka bir hastalık veya rahatsızlığa sahip olduğunuz anlamına gelmez. Test sonuçları diğer nedenlerden ötürü anormal olabilir. Eğer bir açlık plazma glikoz testiniz varsa ve testten önce bir şey yediyseniz ya da bir gece önce alkol veya ilaç içtiyseniz, sonuçlarınız geçici olarak normal aralığın dışında olabilir, ancak bir hastalık belirtisi olmayabilir. Bu gibi problemlerden kaçınmak için, kanınızı almadan önce örneğin bir gece öncesinden bir şey yemek gibi özel bir hazırlık yapmanız gerekip gerekmediğine dair herhangi bir laboratuvar testinden önce doktorunuzla konuşmak en iyisidir.

  1. Hatalar Olur

Kan testi örneklerinin karışmaları nadirdir, ancak karıştırılabilir. Analiz edilmeden önce kan örneğinizin nasıl işlendiği de sonuçları etkileyebilir. Örneğin, örnek yanlış kapta toplanırsa, uygunsuz bir şekilde çalkalanır veya çok uzun süre veya yanlış sıcaklıkta saklanırsa, hatalı bir sonuç alabilirsiniz.

 

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz.Soru sormak için tıklayın.




Bu Makale Uz.Dr. Cem Argun Tarafından Gözden Geçirilmiştir.

Yorumlar

Yorum
?