2019 Corona Virüsü (COVID-19) Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Yayın Tarihi : 2020/03/01 15:36 • Güncelleme Tarihi : 2021/08/11 11:32 •

2020'nin başlarında, yeni bir virüs türü, iletiminin benzeri görülmemiş hızı nedeniyle tüm dünyada manşet olmaya başladı. Aralık 2019'da Çin'in Wuhan kentindeki gıda pazarından Amerika Birleşik Devletleri ve Filipinler'e kadar uzak ülkelere  yayılan resmi adı ile COVID-19, on binlerce kişiye bulaştı ve 2,000'in üzerinde ölüme neden oldu. Ancak, bu virüsle ilgili haberlerde yaşanan küresel paniğe rağmen, Çin'in belirli bölgelerine yakın zamanda seyahat eden biriyle iletişim kurmadığınız sürece COVID-19 ile karşılaşma olasılığınız düşüktür. Yakın zamanda Çin'e seyahat etmediyseniz veya virüs teşhisi konmuş biriyle iletişim kurmadıysanız COVID-19 hakkında endişelenmenize gerek yok.

Hadi COVID-19 hakkında çıkan efsaneleri yıkalım!

2019 Corona Virüsü (COVID-19) Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Bu corona virüsün nasıl yayıldığını, diğer corona virüslere nasıl benzediğini ve onlardan nasıl farklı olduğunu ve bu virüse yakalandığınızdan şüpheleniyorsanız başkalarına yayılmasını nasıl önleyeceğinizi öğrenmek için okumaya devam edin.

Yeni corona virüsü hakkında bilgiler hızla yayılıyor.

Covid-19 Belirtileri Nelerdir?

Doktorlar her gün bu yeni virüs hakkında yeni şeyler öğreniyor. Şu ana kadar COVID-19'un ilk başta belirti göstermeyeceğini biliyoruz.

Belirtileri fark etmeden önce virüsü 2 gündür veya 2 haftadır taşıyor olabilirsiniz.

Özellikle 2019 corona virüsü ile bağlantılı olan bazı yaygın belirtiler şunlardır:

  • Nefes darlığı hissi
  • Zamanla daha şiddetli hale gelen öksürmeler
  • Giderek artan ateş

Belirtiler hala araştırılıyor.Başka ilave belirtiler de olabilir.

Covid-19 İçin Ne Zaman Yardım Almalısınız?

Yukarıdaki belirtilerden herhangi biriyle karşılaşırsanız ve son 14 gün içinde Çin'e seyahat ettiyseniz veya son 14 gün içinde COVID-19 olan biriyle yakın temas halindeyseniz, hemen doktorunuzu arayın.

COVID-19 Gribe Karşı

COVID-19 belirtileri influenza (grip) virüsüne benzer.

Grip virüsü, 2019 corona virüsünden çok daha yaygın ve çok daha ölümcül.

Amerika Birleşik Devletleri'nde 2019-2020 grip sezonunda grip olan kişilerin en az yüzde 6,8'i (Şubat 2020 itibariyle), 2019 corona virüsü tanısı alanların yaklaşık yüzde 2'sine kıyasla öldü.

İşte grip enfeksiyonunun bazı yaygın belirtileri:

  • Öksürük
  • Burun akıntısı veya burun tıkanıklığı
  • Hapşırma
  • Boğaz ağrısı
  • Ateş
  • Baş ağrısı
  • Yorgunluk
  • Üşümek
  • Vücut ağrıları

Corona Virüsün (Covid-19) Nedenleri

Corona virüsler zoonotiktir. Bu, insanlar hastalığa yakalanmadan önce hayvanların yakalandığı anlamına gelir.

Virüsün hayvandan insanlara geçmesi için, bir kişinin enfeksiyonu taşıyan bir hayvanla yakın temas kurması gerekir.

Virüs insanlara geçtiğinde, corona virüs respiratuar damlacıkları ile insandan insana geçebilir. Bu, öksürdüğünüzde veya hapşırdığınızda havada hareket eden ıslak şeyler için teknik bir isimdir.

Virüs bu damlacıkların içindedir ve nefes aldığınızda, virüsün enfeksiyona dönüşebileceği solunum sisteminize (nefes borunuza ve akciğerlerinize) girebilir.

COVID-2019'un herhangi bir hayvanla bağlantısı yoktur.

Ancak araştırmacılar, virüsün yarasalardan başka bir hayvana (ya yılanlara ya da karıncayiyenlere) geçebileceğine ve daha sonra insanlara geçebileceğine inanıyor. Bu yayılma muhtemelen Çin, Wuhan'daki açık gıda pazarında meydana geldi.

Kimler Covid-19 Yönünden Tehlikede?

Virüsü taşıyan biriyle temasa kurarsanız özellikle, tükürüklerine maruz kaldıysanız veya öksürdüğünde veya hapşırdığında yakınsanız bu virüse yakalanma riskiniz yüksek.

Ellerinizi yıkamak ve yüzeyleri dezenfekte etmek, bu veya diğer virüslere yakalanma riskinizi azaltmaya yardımcı olabilir.

Yaşlı erkekler özellikle virüse yakanma riskine açık görünmektedir. Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) raporunda, bu corona virüse sahip olan insanların ortalama yaşının 45 olduğu ve bu kişilerin üçte ikisinden fazlasının erkek olduğu tespit edildi.

Corona Virüsler Nasıl Teşhis Edilir?

2019 corona virüsü, kan, tükürük veya doku örneği kullanılarak diğer viral enfeksiyonlara benzer şekilde teşhis edilebilir. Amerika Birleşik Devletleri'nde, sadece Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC) şu anda bir COVID-19 enfeksiyonu teşhis edebilmektedir.

Özellikle son 14 gün içinde Çin'e seyahat ettiyseniz, corona virüs enfeksiyonunuz olduğunu düşünüyorsanız hemen doktorunuzla konuşun. Doktorunuz virüs için test gerekip gerekmediğini anlamak için yerel halk sağlığı yetkilileriyle görüşecektir.

Laboratuar teknisyeni ya bir iğne ile kan örneği alacak ya da burnunuzdan veya boğazınızın arkasından küçük bir tükürük veya solunum salgıları örneği almak için pamuk uçlu çubuk kullanacaktır.

Daha sonra numune, virüse yanıt veren virüsün veya antikorların varlığını doğrulamak için bir referans laboratuvara gönderilir.

2019 Corona Virüsü (COVID-19) Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Covid-19 Nasıl Tedavi Edilir?

Şu anda 2019 corona virüsün onaylanmış tedavisi yoktur ve şu anda tedaviler ve aşılar üzerinde çalışılmasına rağmen enfeksiyonun tedavisi yoktur. Bunun yerine, tedavi, virüs seyrini sürdürürken semptomları yönetmeye odaklanır.

COVID-19'unuz olduğunu düşünüyorsanız derhal tıbbi yardım alın. Doktorunuz, ortaya çıkan herhangi bir semptom veya komplikasyon için tedavi önerecektir.

SARS ve MERS gibi diğer corona virüslerin aşıları ve tedavileri vardır. Buna benzer virüsler için bazı tedaviler şunlardır:

  • Antiviral veya retroviral ilaçlar
  • Mekanik havalandırma gibi solunum desteği
  • Akciğer şişmesini (ödemini) azaltmak için steroidler
  • Kan plazma transfüzyonu

COVID-19'un Olası Komplikasyonları Nelerdir?

COVID-19'un en ciddi komplikasyonu, 2019'da corona virüsün bulaşması sonucu ortaya çıkan akciğer yangısı olarak bilinen zatürredir (NCIP).

Zatürre ile Çin'in Wuhan şehrinde hastanelere başvuran 138 kişinin üzerinde yapılan 2020 çalışmasının sonuçları, kabul edilenlerin yüzde 26'sının ciddi vakalara sahip olduğunu ve yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) tedavi edilmesi gerektiğini ortaya çıkardı.

Yoğun bakım ünitesine kabul edilen bu kişilerin yaklaşık yüzde 4,3'ü zatürreden öldü.

Şimdiye kadar, zatürre özellikle 2019 corona virüsü ile bağlantılı tek komplikasyondur. Ancak araştırmacılar corona virüse yakalanan kişilerde aşağıdaki komplikasyonlara rastladı:

  • Akut solunum yetersizliği (ARDS)
  • Düzensiz kalp atışı (aritmi)
  • Kardiyovasküler şok
  • Şiddetli kas ağrısı (miyalji)
  • Yorgunluk
  • Kalp hasarı veya kalp krizi

Corona Virüsten (Covid-19) Nasıl Korunulur?

Bu virüsün yayılmasını önlemenin en iyi yolu, virüs belirtileri gösteren ve son 14 gün içinde Çin'e seyahat eden insanlarla teması sınırlamak veya temasa geçmemektir.

Yapabileceğiniz en iyi şey, bakteri ve virüslerin yayılmasını önlemek için hijyenik olmaktır.

  • Ellerinizi  her seferinde en az 20 saniye ılık su ve sabunla sık sık yıkayın.
  • Elleriniz kirli olduğunda yüzünüze, gözlerinize, burnunuza veya ağzınıza dokunmayın.
  • Hasta hissediyorsanız veya soğuk algınlığı veya grip belirtileri varsa dışarı çıkmayın.
  • Hapşırdığınızda veya öksürdüğünüzde ağzınızı dirseğinizin iç kısmı ile örtün. Burnunuzu silmek veya hapşırmak için kullandığınız mendilleri hemen atın.
  • Dokunduğunuz nesneleri çok temiz tutun. Telefonlar, bilgisayarlar, mutfak eşyaları, tabak çanak ve kapı kolları gibi nesneler üzerinde dezenfektanlar kullanın.

Diğer Corona Virüs Türleri

Corona virüs adını mikroskop altında göründüğü şekilden alır.

Corona kelimesi “taç” anlamına gelir ve yakından incelendiğinde, yuvarlak virüs, peplomer adı verilen ve merkezden her yöne doğru uzanan taç proteinlerine sahip olduğu görülür. Bu proteinler virüsün konakçısına bulaşıp bulaşmayacağını belirlemesine yardımcı olur.

Şiddetli akut solunum sendromu (SARS) olarak bilinen durum, 2000'li yılların başında oldukça bulaşıcı bir corona virüsle bağlantılıydı. SARS virüsü kontrol altına alındı ve başarılı bir şekilde tedavi edildi.

COVID -19 vs SARS

Corona virüs daha önce de haber oldu. 2003'te ortaya çıkan SARS virüsüne corona virüs neden oldu.

2019 virüsünde olduğu gibi, SARS virüsü insanlara geçmeden önce ilk olarak hayvanlarda tespit edildi.

SARS virüsünün yarasalardan diğer hayvanlara yayıldığı ve daha sonra insanlara geçtiği düşünülüyor.

İnsanlara bulaştıktan sonra, SARS virüsü insanlar arasında hızla yayılmaya başladı.

COVID-19'u bu kadar haber değeri haline getiren şey, kişiden kişiye hızlı yayılmasını önlemeye yardımcı olmak için henüz bir tedavi veya ilaç geliştirilmemesidir. SARS başarıyla kontrol altına alınmıştır ve tedavi edilmiştir.

Sonuç olarak;

Öncelikle ve en önemlisi panik yapmayın. Corona virüs teşhisi konmadıkça maske takmanıza veya karantinaya alınmanıza gerek yok.

Basit hijyen kurallarına uymak, bu ve diğer virüslere yakalanmanızı önlemeye yardımcı olabilir.

2019'daki corona virüs, Çin'de yeni ölümler, karantinalar ve Çin'e seyahat yasakları hakkındaki haberleri okuduğunuzda muhtemelen korkutucu görünüyor.

Ancak, corona virüs grip gibi daha yaygın ve daha tehdit edici bulaşıcı koşullardan çok daha az şiddetli ve yaygındır.

Eğer corona virüs enfeksiyonu teşhisi konduysa sakin olun ve doktorunuzun talimatlarına uyun, böylece iyileşebilir ve yayılmasını önlemeye yardımcı olabilirsiniz.

Kaynak:  https://www.healthline.com/health/coronavirus-covid-19

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz. Soru sormak için buraya tıklayın.





Bu Makale Uz.Dr. Cem Argun Tarafından Gözden Geçirilmiştir.

Yorumlar

Yorum

Lütfen sadece konu ile ilgili yorumunuzu yazınız. Cevaplanmasını istediğiniz sorularınızı uzmanlarımıza burayı tıklayarak sorabilirsiniz.
?