Koagülasyon Nedir? Koagülasyon Testleri Nelerdir?

Yayın Tarihi : 2019/01/05 22:42 • Güncelleme Tarihi : 2023/04/19 09:58 • Yazar: Uz.Dr. Cem Argun

Koagulasyon pıhtılaşma anlamına gelir. Koagülasyon diğer adıyla pıhtılaşmayı, kanın sıvıdan jele dönüşerek bir kan pıhtısı oluşturması olarak tanımlayabiliriz. Pıhtılaşmada temel amaç ise  hasarlı bir damardan kan kaybının kesilmesi ve hemen ardından hasarlı damarın onarımıdır.İnsan vücudunda bulunan 30 dan fazla hücre tipi ve kanda bulunan çeşitli maddeler koagülasyonu etkilemektedir. Damarlarımızda pıhtılaşma işlemi kanda bulunan trombositler aracılığı ile başlamaktadır. İnsan vücudunda koagulasyon mekanizmasında bir aksaklık olup olmadığını anlamaya yarayan testlere ise koagulasyon testleri adı verilir. Bu yazımızda koagulasyon ve koagulasyon fonksiyonlarında bozukluk olup olmadığını araştıran testler hakkında aradığınız bilgileri bulabilirsiniz.

 

Koagülasyon Nedir? Koagülasyon Testleri Nelerdir?

Koagülasyon Nedir?

Koagülasyon, insan vücudunun damarlardaki oluşabilecek kanamalara karşı kan kaybını önlemek adına aldığı bir refleks olarak tanımlanabilir.Koagülasyon diğer adıyla da  pıhtılaşma kanda trombosit olarak da bilinen kan pulcukları ile kanın jel haline gelmesidir.
Koagulasyon sıvıdan jele veya katıya dönüşüm işlemidir.

Koagülasyon Bozuklukları Nelerdir?

Koagülasyon veya diğer adıyla pıhtılaşma bozuklukları ciddi hematoloji hastalıklardır.Bu hastalıklar kalıtsal veya edinsel olabilir.
Kalıtsal hastalıklara örnek olarak Hemofili ve Von Willebrant gösterilebilir.

Edinsel hastalıklara ise örnek olarak K Vitamini Eksikliği ve karaciğer fonksiyon bozukluğu (karaciğer yetmezliği) gösterilebilir.
Koagülasyon hastalıkları mutlak suretle klinik takip ve tedaviyi gerektirir.Tedavi edilmeyen vakalarda kanamaya ve kan kaybına bağlı olarak ölümcül riskler gerçekleşebilir.

Koagülasyon bozukluğu ile karakterize belli başlı hastalıkları sıralayalım:

Trombositopeni (Trombosit(plt) eksikliği, kan pulcuğu eksikliği) :Özellikle trombosit sayısı 20 000 ve altına indiğinde tehlikeli boyutlara gelir.
Von Willebrant Hastalığı:
Hemofili A ve Hemofili B Hastalığı
K Vitamini Eksikliği
Karaciğer Yetmezliği

Koagülasyon Testleri Nelerdir?

Koagulasyon faktörleri kanınızdaki proteinlerdir. Bir yaralanmanız olduğunda kanamayı durdurmak için kan pıhtılarının oluşmasına yardımcı olurlar.Koagulasyon  testleri, vücudumuzun  koagulasyon işlevlerini  yapıp yapmadığını kontrol eden kan testleridir:
Belli başlı koagulasyon fonksiyon bozuklukları ise, vücudumuzda çok fazla veya çok az koagulasyon faktörü bulunması, koagulasyon faktörünün eksik olması, düzgün çalışmayan koagulasyon faktörleri olması gibidir.

Trombosit testleri:

Trombosit sayımı ve periferik yayma: Trombosit sayısının yeterli olup olmadığı araştırılır. Kogulasyon bozukluklarında sadece trombosit sayımı testi yeterli olmayacaktır. İlave testlere de gerek olabilir.

Kanama Zamanı Testi:

Kanama  bozukluğu olan hastalarda 100 yılı aşkın zamandır kullanılan çok eski ve temel bir testtir.Günümüzde yerini modern testlere bırakmıştır.

Protrombin Zamanı Testi (PTZ/INR)

ağızdan antikoagulan (Coumadin tedavisi)  hastaların takibi ve FII, FVII, FX, protrombin ve fibrinojenin eksikliklerinin araştırılmasında kullanılır. Sık tercih edilen bir koagulasyon testidir.

Aktive Partial Tromboplastin Zamanı (APTT Testi)

İntrensek yol ve ortak yolda yer alan faktörlerin işlevlerinde bozukluk olup olmadığını araştırmada kullanılır. Faktörlerin eksikliği ve işlev bozukluğunda değeri yüksek bulunur.

Fibrinojen: Fibrinojen testi

Seyreltilmiş plazmaya trombin ilave edilmesinin ardından pıhtılaşma zamanının ölçülmesine esası üzerine kurulu bir tahlildir. 

Trombin Zamanı

Trombonine bağlı olarak fibrinojenin fibrine dönüştüğü pıftılaşmanın son aşamasını analiz eden bir kan testidir.

Tıbbi laboratuvarlarda koagulasyon testleri için alınan kan numuneleri mavi kapaklı tüplere alınıp ilgili laboratuvara gönderilmektedir.Bu testler için ön bir hazırlığa gerek yoltur. Aç veya tok olmak kan vermek için bir engel değildir. Koagulasyon testleri hematoloji laboratuvarlarında çalışılmaktadır. Toplar damardan alınan kandan elde edilen plazma örneği ile çalışılmaktadırlar.

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz.Soru sormak için tıklayın.



Yorumlar

Yorum
?