Renk Körlüğü
Renkleri normal ve olduğu gibi göremediğimiz duruma renk körlüğü denir. Bu yazımızda renk körlüğü tanımı, nedenleri, belirtileri ve renk körlüğü tanı ve tedavisi hakkında bilgiler bulabilirsiniz.
Renk Körlüğü Nedir?
İnsan gözünde kırmızı, mavi, yeşil olmak üzere 3 adet pigment vardır. Bu pigmentler retinada bulunur ve renkli görmeden sorumludur.Eğer bu pigmentler olması gerekenden azsa ya da hiç yoksa renk körlüğü meydana gelir.
Renk körlüğü, renkleri normal bir şekilde göremediğinizde ortaya çıkar. Renk eksikliği olarak da bilinir. Renk körlüğü genellikle birisi belirli renkleri ayırt edemediğinde ortaya çıkar. Bu genellikle yeşiller ve kırmızılar arasında, bazen de maviler arasında olur.
Retinada ışığı algılayan iki tip hücre vardır. Bunlara çubuk ve koni denir. Çubuklar yalnızca ışığı ve karanlığı algılar ve düşük ışık seviyelerine karşı çok hassastır. Koni hücreleri rengi algılar ve görüşünüzün merkezine yakın bir yerde yoğunlaşır. Rengi gören üç tür koni vardır: kırmızı, yeşil ve mavi. Beyin, renk algımızı belirlemek için bu koni hücrelerinden gelen girdileri kullanır.
Bir veya daha fazla renk konisi hücresinin yokluğu, çalışmaması veya normalden farklı bir renk algılaması durumunda renk körlüğü meydana gelebilir. Üç koni hücresinin tamamı bulunmadığında ciddi renk körlüğü ortaya çıkar. Hafif renk körlüğü, üç koni hücresinin tümü mevcut olduğunda ancak bir koni hücresi düzgün çalışmadığında ortaya çıkar. Normalden farklı bir renk algılıyor.
Renk körlüğünün farklı dereceleri vardır. Hafif renk eksikliği olan bazı kişiler, renkleri iyi ışıkta normal olarak görebilir ancak loş ışıkta zorluk çekerler. Diğerleri herhangi bir ışıkta belirli renkleri ayırt edemez. Her şeyin grinin tonlarında görüldüğü renk körlüğünün en şiddetli şekli nadir görülen bir durumdur. Renk körlüğü genellikle her iki gözü de eşit derecede etkiler ve yaşam boyu sabit kalır.
Renk körlüğü kadınlara oranla erkeklerde daha fazla görülür.Doğuştan olabileceği gibi sonradan da gelişebilen bir görme bozukluğudur. Renk körü olan kişiler genellikle kırmızı ve yeşili ayırt etmekte zorlanırlar. İlerive ciddi boyutlarda ise hasta her şeyi siyah beyaz görmeye başlar. Ancak bu nadir görülen bir durumdur.
Renk körlüğü genellikle doğuştan sahip olduğunuz bir şeydir ancak daha sonra da alabilirsiniz. Renk görüşündeki değişiklik daha ciddi bir duruma işaret edebilir. Renk algısında önemli bir değişiklik yaşayan herkes bir göz doktoruna görünmelidir.
Renk Körlüğü Belirtileri
Renk körlüğünün belirtileri hafiften şiddetliye kadar değişebilir. Pek çok kişide o kadar hafif belirtiler görülür ki, renk eksikliği olduğunun farkına varmazlar. Ebeveynler, çocukta bir sorun olduğunu ancak çocuk renkleri öğrenirken fark edebilir.
Başlıca Renk Körlüğü Belirtiler.;
Renkleri ve renklerin parlaklığını her zamanki gibi görmede zorluk;
Aynı veya benzer renklerin tonlarını birbirinden ayırt edememe. Bu en çok kırmızı ve yeşilde veya mavi ve sarıda olur.
Renk körlüğü, en ağır hali dışında, görme keskinliğini etkilemez. Hiçbir rengi görememe ve her şeyi yalnızca grinin tonlarında görme durumuna akromatopsi denir. Bu nadir durum genellikle aşağıdakİ göz problemleri ile lişkilidir:
Ambliyopi (veya göz tembelliği)
Göz titremesi
Işık hassasiyeti
Zayıf görüş
Renk Körlüğünün Nedenleri
Renk körlüğü olan çoğu insan bununla doğar. Buna doğuştan gelen bir durum denir. Konjenital renk görme kusurları genellikle anneden oğula geçer.Bu kusurlar retinadaki konilerin kısmen veya tamamen yokluğundan kaynaklanmaktadır. Koniler kırmızı, yeşil ve mavi renkleri ayırt etmenize yardımcı olur.
Yaşamın ilerleyen dönemlerinde ortaya çıkan renk görme sorunlarının çoğu aşağıdakilerin bir sonucudur:
Hastalık
Travma
İlaçların toksik etkileri
Metabolik hastalık veya
Damar hastalığı
Hastalıktan kaynaklanan renk görme kusurları, doğuştan gelen renk görme sorunlarından daha az anlaşılmaktadır. Hastalığa özgü renk körlüğü sıklıkla her iki gözü farklı şekilde etkiler. Hastalığın neden olduğu renk görme kusuru genellikle zamanla kötüleşir. Edinilmiş renk görme kaybı, retina veya optik sinir hasarının bir sonucu olabilir.
Kimler Renk Körlüğü Riski Altındadır?
Erkeklerin renk körlüğüyle doğma riski, bu sorunu nadiren yaşayan kadınlara göre çok daha yüksektir. Tahminen on erkekten birinde bir çeşit renk eksikliği vardır. Renk körlüğü Kuzey Avrupa kökenli erkekler arasında daha yaygındır.Belirli koşullara sahip olmak, aşağıdakiler de dahil olmak üzere edinilmiş renk eksikliği riskinizi artırabilir:
Renk körlüğüne sebep olabilen riskler:
Glokom
Diyabet
Makula dejenerasyonu
Alzheimer hastalığı
Parkinson hastalığı
Kronik alkolizm
Lösemi
Orak hücre anemisi
Bazı ilaçlar da renk körlüğüne yakalanma riskinizi artırabilir. Hidroksiklorokin (Plaquenil) ilacı renk körlüğüne neden olabilir. Diğer durumların yanı sıra romatoid artriti tedavi etmek için kullanılır.
Renk Körlüğü Tanısı
Tanı için renk körlüğü testine ihtiyaç vardır.
Renk körlüğü olan bir kişi bu resimdeki noktalar arasında yer alan 5 sayısını göremeyebilir.
Göz doktorunuz renk körlüğünüzün olup olmadığını belirlemek için basit bir test yapabilecektir.
Test size çok renkli noktalardan oluşan bir desen göstermekten ibarettir. Eğer renk eksikliğiniz yoksa noktalar arasında sayıları ve şekilleri görebileceksiniz. Renk körüyseniz desendeki sayıyı veya şekli bulmakta zorlanacaksınız. Desende hiçbir şey göremeyebilirsiniz.
Renk Körlüğü Tedavisi
Doğuştan renk körlüğünün tedavisi yoktur. Genellikle önemli bir sakatlığa neden olmaz. Ancak yardımcı olabilecek özel kontakt lensler ve gözlükler vardır.Göz doktorunuz edinilmiş renk körlüğü türlerini tedavi edebilir. Soruna neden olan altta yatan durumu veya ilacı ele alacaktır.
Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz. Soru sormak için buraya tıklayın.
Yorumlar
Yorum |
---|
Lütfen sadece konu ile ilgili yorumunuzu yazınız. Cevaplanmasını istediğiniz sorularınızı uzmanlarımıza burayı tıklayarak sorabilirsiniz.