Akciğer Embolisi Nedir?
Akciğer embolisi, akciğer atar damarının bir veya birdenfazla dalının tıkanması sonucu ortaya çıkan ciddi bir hastalıktır. Tıkanma sebebi çoğunlukla, vücudun diğer bölgelerindeki toplardamarlarda oluşan ve kan dolaşımıyla akciğerdamarına ulaşan pıhtıdır. Nadir olarak yağ embolisi, hava embolisi gibi başkanedenlerle de ortaya çıkabilir.
Akciğer embolisi, herkeste ortaya çıkabilir. Ancak hazırlayıcıfaktörlerin varlığında ve özellikle birden fazla faktörün birlikte bulunmasıhalinde risk artar. Yüksek tansiyon ve kalp damar hastalıklarında pıhtı oluşmasında, özellikle pankreas, yumurtalık, akciğer kanseri ve vücuda yayılım göstermiş tüm kanserlerde pıhtı oluşumu kolaylaşır.
Ameliyat, travma, kronik hastalıknedeniyle uzun süreli yatak istirahati
Oturur pozisyonda, beş saatten uzun süren yolculuk riski arttırmaktadır.Özellikle kalça ve diz protez ameliyatları, emboli için başlı başına riskfaktörüdür. Bu riski azaltmak için genellikle ameliyat öncesi ve sonrasında koruyucu amaçla kansulandırıcı uygulanır.
Diğer faktörler: Birden fazla risk faktörünün varlığında aşağıdaki durumlar pıhtı oluşma ve emboliriskini arttırır. Sigara içmek, şişmanlık, östrojen (kadınlık hormonu)kullanımı, gebelik, genetik yatkınlık diğer risk faktörleri arasındadır.
Hazırlayıcı faktörlerin varlığında, sıklıkla bacak toplardamarlarındaoluşan pıhtının bulunduğu yerden koparak kan dolaşımına katılması ve sırasıyla önce kalbe oradan akciğer atar damarlarına ulaşması sonucu emboli ortaya çıkar. Pıhtının büyüklüğüne göre büyük ya da daha küçük çaplı damarlarda tıkanma olur.
Pıhtının büyüklüğüne ve altta yatan hastalığın ciddiyetine bağlı olarakbelirtiler hafif nefes darlığı ve göğüs ağrısından ağır solunum ve dolaşım yetmezliğine, ani kalp ve solunum durmasına kadar değişen bir çeşitliliktedir.
Sıklıkla şu belirtiler ortayaçıkar: nefes darlığı, göğüs ağrısı, öksürük, kanlı balgam ya dabalgamda çizgi şeklinde kan bulunması, bacak ağrısı, şişlik, kızarıklıklık ( İki bacak arasında çap, ısı ve renk değişikliği ile kendini gösterir ), parmak uçları ve dudaklarda morarma, ateş, terleme, çarpıntı, baş dönmesi gibi belirtiler daha az sıklıkla ortaya çıkar.
Akciğer embolisi hayatı tehdit edici bir hastalıktır ve önemli bir “ani ölüm” sebebidir. Hastaların yaklaşık üçte birinde maalesef tanı konulamadanölümle sonuçlanır. Ancak tanı ve tedaviye hemen başlanması halinde bu sayıhızla azalır.
Tanıda hastalığın öyküsü ve klinik bulgular çok önemlidir. Bu nedenle hastalarşikayetlerini net olarak anlatmalı, önceki sağlık durumu ile ilgili bilgileri hekimlerine anlatmalıdır.
Akciğer embolisinden şüphe edilen bir hastada kan testleri,akciğer filmi, kalp grafiği, bacak ultrasonu, tomografi, sintigrafi veanjiyografi gibi bir dizi tetkikler yapılır. Kesin tanı için bazen butetkiklerin biri veya ikisi yeterli olabilirken, bazen anjiyografiye kadar tümtetkikler gerekebilir.
Hastaların büyük çoğunluğunda ilaç tedavisi yeterlidir. Tedavi, pıhtı önleyici (kan sulandırıcı) ya da pıhtı eritici ilaçlarla yapılır. Pıhtı eritici ilaçlar ciddi kanamalara sebep olabildiği için sadece acil ve hayatı tehdit edici durumlarda kullanılır.
· Diğer işlemler: Akciğer damarında çok büyük bir pıhtı varsa doğrudanameliyatla pıhtı çıkarılabilir.
Tedavinin uzun süreli olması nedeniyle taburculuk sonrası hastalar ayaktan takip edilerek, kan sulandırıcının etkinliği kan tetkikleri ile testedilir ve ilaç dozu ayarlanır. Bu tür ilaçlarla kan pıhtılaşma süresi uzayacağındankanama eğilimi artar. Trafik kazası, darp, yaralanma, düşme, şiddetli başçarpması gibi durumlarda görünürde herhangi bir yara-bere olmasa bile, içkanama olabileceğinden mutlaka doktorunuza başvurmanız gereklidir.
Kullandığınız ilacın adı, kullanım dozu ve son kan testlerinizin yazılı olduğu bir kartı acil müdahele durumları için her zaman yanınızda bulundurmanız gerekmektedir.
Pıhtı önleyici ilaçlar diğer ilaçlarla etkileşir.Bu nedenle bir başka ilaç kullanmanız gerektiğinde doktorunuza bu durumu bildirmeniz gerekir. Pıhtı önleyici ilaçlar beslenmeden de etkilenir. K vitamini açısından zengin gıdaların aşırı tüketimi ilacınetkisini azaltıp pıhtı oluşumunu kolaylaştırırken bazı gıdalar da ilacınetkisini arttırarak kanama eğilimini arttırır. Bu nedenle beslenme konusundadikkatli olunması gereklidir.Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz. Soru sormak için buraya tıklayın.
Yorumlar
Yorum |
---|
Lütfen sadece konu ile ilgili yorumunuzu yazınız. Cevaplanmasını istediğiniz sorularınızı uzmanlarımıza burayı tıklayarak sorabilirsiniz.