Sedimentasyon Hızı Ne Demektir?
Sedimentasyon hızı testi tıp uygulamalarında en sık istenen testlerden biridir. Bu yazımızda sedimentasyon hızı testi, ne için ve kimlerden istendiği ile normal değerleri ve yükseklik ile düşüklüğü konusunda bilgiler bulabilirsiniz.
Sedimantasyon Hızı Testi Nedir?
Sedimentasyon hızı testi, diğer adıyla da Eritrosit sedimantasyon hızı testi (ESR), vücudumuzda iltihap olup olmadığını konusunda bilgi veren ve sıklıkla kullanılan bir kan testidir. Enflamasyon diğer adıyla da iltihaplanma, bağışıklık sisteminizin yaralanmaya, enfeksiyona ve bağışıklık sistemi bozuklukları, bazı kanserler ve kan bozuklukları dahil olmak üzere birçok türdeki duruma verdiği tepkidir. Sedmentasyon hızı testi alyuvar olarak da bilinen eritrositler ile ilişkili bir testtir.
Eritrositler kırmızı kan hücreleridir. ESR testi yapmak için damardan alınan kan örneği özel siyah kapaklı tüplere koyularak analiz yapılmak üzere laboratuvara gönderilir.
Laboratuvarda görevli teknisyen ise, alınan örneği test tüpüne yerleştirir ve kırmızı kan hücrelerinin tüpün dibine ne kadar hızlı çöktüğünü veya çöktüğü ölçülür.
Normalde eritrositler yavaşça çöker. Ancak iltihaplanma, kırmızı kan hücrelerinin kümeler halinde birbirine yapışmasına neden olur. Bu durumda eritrositler daha hızlı çöker yani eritrosit çokme hızı (ESR) veya sedimantasyon hızı daha yüksek çıkar.
Sedimantasyon hızı testi kırmızı kan hücrelerinizin normalden daha hızlı çöktüğünü gösteriyorsa bu, iltihaba neden olan tıbbi bir durum olduğu anlamına gelebilir. Test sonucunuzun hızı, insan vücudunda ne kadar iltihap olduğu konusunda bilgi verir. Daha yülsek sedimentasyon hızı testi (ESR) oranları, daha yüksek enflamasyon seviyeleri anlamına gelir.
Ancak ESR testi tek başına hangi durumun iltihaplanmaya neden olduğunu teşhis edemez.
Sedimentasyon Hızı Testi Ne İçin Kullanılır?
Sedimentasyon hızı testi, genel olarak vücudumuzda enflamasyona neden olan durumların teşhisine yardımcı olmak için diğer bazı kan testleriyle birlikte kullanılabilir. İnsan vücudunda, artrit, vaskülit, enfeksiyon ve inflamatuar bağırsak hastalığı dahil olmak üzere birçok durum iltihaplanmaya neden olur.
Doktorlar Hangi Durumlarda Sedimentasyon Hızı Testi İster?
Doktorunuz aşağıda belirtilen semptomlarınız varsa bu testi isteyebilir.
Baş ağrıları
Açıklanamayan ateş
Kilo kaybı
Eklem sertliği
Boyun veya omuz ağrısı
İştah kaybı
Anemi, kansızlık
Sedimentasyon Hızı Testi Normal Değerleri
Sedimentasyon testi normal değeri cinsiyet ve yaşa göre farklılık gösterebilir. Kadınlarda erkeklere göre daha yüksek değerlerde çıkmaktadır.
Normal değerleri aşağıda belirtilmiştir:
Erkeklerde <50 yaş : ≤15 mm/saat
Kadınlarda <50 yaş: ≤ 20 mm/saat
Erkeklerde >50 yaş : ≤20 mm/saat
Kadınlarda >50 yaş : ≤30 mm/saat
Çocuklarda < 10 mm/saat
Sedimentasyon Testi Yüksekliği
Yüksek sedimentasyon testi sonucu, aşağıdakiler gibi iltihaplanmaya neden olan hastalıklardan kaynaklanabilir.
Arterit, Sistemik vaskülit
Artrit ( eklem iltihabı)
Barsak iltihapları,
Böbrek hastalığı,
Çeşitli enfeksiyonlar,
Romatoid artrit ve diğer otoimmün hastalıklar
Kalp hastalığı,
Bazı kanserler.
Sedimentasyon Testi Düşüklüğü
Düşük sedimentasyon testi sonucu, eritrositlerin normalden daha yavaş çöktüğü anlamına gelir. Buna aşağıdakiler yol açabilir.
Polisitemi
Orak hücre hastalığı (SCD)
Lökositoz, çok yüksek beyaz kan hücresi sayımı (WBC)
Kalp yetmezliği
Bazı böbrek ve karaciğer hastalıkları
Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz. Soru sormak için buraya tıklayın.
Yorumlar
Yorum |
---|
Lütfen sadece konu ile ilgili yorumunuzu yazınız. Cevaplanmasını istediğiniz sorularınızı uzmanlarımıza burayı tıklayarak sorabilirsiniz.