Yüksek CRP (C-reaktif Proteini) Ne Anlama Gelir? CRP Yüksekliği ve Belirtileri
CRP testi ve C-reaktif protein nedir, ne işe yarar, CRP yüksekliği ne anlama gelir? gibi soruların cevaplarını makalemizi okuyarak öğrenebilirsiniz. Bu soruların yanı sıra CRP yüksekliği belirtilerini, CRP normal değerleri ve test sonuçlarının ne anlama geldiğini de açıklıyoruz.
CRP Testi Nedir?
C-reaktif protein, karaciğerin iltihaplanmaya tepki olarak ürettiği bir maddedir. CRP(C-reaktif protein testi) kandaki bu proteinin miktarını ölçer. Test, iltihaba neden olan akut ve kronik durumları teşhis etmeye yardımcı olabilir.CRP testi başta enfeksiyon tanısı olmak üzere doktorlarca hastalarından en sık istenilen testlerin başında gelmektedir.
CRP Yüksekliği:
Kanda CRP testi yüksekliği farklı nedenlere bağlı olabilir.Bu nedenleri birlikte inceleyelim:
Çok çeşitli enflamatuar durumlar, aşağıdakiler de dahil olmak üzere yüksek C-reaktif protein (CRP) seviyelerine neden olabilir:
- Romatoid artrit (RA), lupus (SLE) ve Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi bazı inflamatuar bağırsak hastalıkları da dahil olmak üzere otoimmün hastalıklar,
- Kalp zarı iltihabı olan Perikardit hastalığı,
- Çeşitli enfeksiyonlar,
- Organ ve doku yaralanması,
- Kanserler,
- Obezite.
350 miligramdan (mg/L) ve üstü CRP seviyeleri neredeyse her zaman ciddi bir rahatsızlığın işaretidir. En sık görülen neden şiddetli bir enfeksiyondur, ancak yetersiz tedavi gören bir otoimmün hastalık veya şiddetli doku hasarı da yüksek CRP seviyelerine yol açabilir.
CRP Testi Öncesi Açlık Gerekir mi?
Bir CRP testi yapmadan aç kalmaya ya da susuz kalmaya gerek yoktur. Bununla birlikte, yüksek hassasiyetli bir CRP (hs-CRP) testine sahip kişilerin aynı anda başka kan testlerine girmesi muhtemeldir ve bunlar 9-12 saat önceden aç kalmayı gerektirebilir.
Hs-CRP Testi Nedir?
Hs-CRP testi (High Sensitive) ise, CRP testinden farklıdır. Hs-CRP testi, kan dolaşımındaki daha düşük CRP seviyelerini (0.5–10 mg/L) tespit ederken, CRP testi seviyeleri daha yüksek bir aralıkta (10-1, 000 mg/L) ölçer. Doktorlar, bir kişinin kardiyovasküler hastalık geliştirme riskini değerlendirmek için hs-CRP testini kullanacaklardır.
Hs-CRP Yüksekliği Nedenleri:
Hs-CRP değerlerinde yüksekliğie çeşitli faktörler yol açabilir. Bunları aşağıda sizlerle paylaşıyoruz:
- İrritabl bağırsak sendromu (IBS)
- Ateroskleroz
- Diyabet
- Hareketsiz yaşam tarzı
Test için numune almak sadece birkaç dakika sürecektir, damardan kan örneği küçük bir iğneye nispeten ağrısız olarak elde edilmektedir.
CRP Yüksekliği Belirtileri:
Yüksek CRP seviyelerinin belirtileri tamamen onlara neden olan altta yatan duruma bağlıdır.
Orta derecede enfeksiyon veya yaralanmaya veya kronik inflamasyona neden olan koşullara sahip birçok kişi benzer semptomlarla karşılaşabilir. Bunlar şunları içerir:
- Açıklanamayan yorgunluk
- Ağrı
- Kas sertliği, ağrı ve zayıflık
- Düşük dereceli ateş
- Üşüme
- Baş ağrısı
- Bulantı, iştah kaybı ve hazımsızlık
- Uyumakta zorluk çekme veya uykusuzluk
- Açıklanamayan kilo kaybı
Çok yüksek CRP seviyelerine sahip kişilerin akut bakteriyel bir enfeksiyonu olması muhtemeldir.
Akut enfeksiyon belirtileri şunlardır:
- yüksek ateş
- hızlı kalp atışı
- kontrol edilemeyen terleme, titreme veya üşüme
- kontrol edilemeyen veya sürekli olarak kusma, öğürme veya ishal
- nefes almada zorluk
- döküntü veya kurdeşen
- kuru dudaklar, ağız ve cilt
- baş dönmesi veya bayılma
- şiddetli baş ağrısı, vücut ağrısı, sertlik veya ağrı
- bilinç kaybı
CRP Normal Değerleri:
CRP normal değerleri merak edilen bir konudur.Bu konuda en değerli bilgi tahlil sonucunu raporlayan laboratuvarın tahlil sonucunda belirttiği referans değerleridir.
Bununla birlikte, genel bir kural olarak, aşağıda genel olarak CRP normal değerlerini bulabilirsiniz:
- 3 mg/L ile 10 mg/L arasındaki seviyeler hafifçe yükselir ve genellikle diyabet, hipertansiyon veya tütün tüketimi ve hareketsiz olma gibi yaşam tarzı faktörleri gibi kronik durumlardan kaynaklanır.
- 10 mg/L ile 100 mg/L arasındaki seviyeler orta derecede yükselir ve genellikle bulaşıcı veya bulaşıcı olmayan bir nedenden dolayı daha önemli bir iltihaplanmaya bağlıdır.
- 100 mg/L'nin üzerindeki seviyeler ciddi şekilde yükselir ve hemen hemen her zaman ciddi bakteriyel enfeksiyon belirtisi gösterir.
Normal Hs-CRP Değerleri:
Hs - CRP test sonuçları, bir kişinin kardiyovasküler hastalık riskini buna göre gösterir:
- Düşük risk 1 mg/L'den azdır.
- Orta risk 1 mg/L ile 3 mg/L arasındadır.
- Yüksek risk 3 mg/L'den fazladır.
CRP Test Sonuçlarının Yorumlanması:
Hafif veya orta derecede yüksek olan CRP seviyelerinin yorumlanması zor olabilir.
Çok çeşitli koşullar CRP seviyelerini biraz artırabilir ve CRP için standart referans aralığı olmadığından, CRP seviyelerine tek başına bakarak herhangi bir sonuç çıkarmanın hiçbir yolu yoktur.
Aşağıdaki faktörler CRP seviyelerini yorumlamayı da zorlayabilir:
- İlaçlar: Bazı kolesterol düşürücü ilaçlar (statinler) ve spesifik steroid dışı anti-enflamatuar ilaçlar (NSAID'ler) gibi vücuttaki iltihaplanmayı azaltan ilaçlar CRP seviyelerini düşürebilir.
- Küçük yaralanmalar veya enfeksiyon: Bu koşullar geçici olarak CRP seviyelerini yükseltebilir ve diyabet veya IBS gibi diğer potansiyel koşulları gizleyebilir.
- Kronik durumlar: Otoimmün hastalıklar da dahil olmak üzere kalıcı inflamasyona neden olan koşullar, küçük enfeksiyon gibi yüksek CRP'nin diğer olası nedenlerini gizleyebilir.
- Östrojen seviyeleri: Doğum kontrol hapları ve hormon replasman ilaçları gibi östrojen bazlı ilaçlar CRP seviyelerini yükseltebilir.
- Hamilelik: Hamilelik, özellikle sonraki aşamalarda CRP seviyelerini yükseltebilir.
Doktor genellikle bir kişinin sağlığı hakkında geniş bir genel bakış elde etmek için diğer testler yanında CRP testi ister. Bu, bir dizi tıbbi faktörü dikkate almalarını sağlayacaktır.
Doktor da sıklıkla CRP düzeylerinin tanı koymadan önce zamanla nasıl değiştiğini görmek için testi tekrarlamak isteyecektir.
Bununla birlikte, diğer dış faktörlerden bağımsız olarak, 10 mg/L'nin üzerindeki CRP seviyeleri tipik olarak altta yatan bir inflamatuar soruna işaret eder.
En Olası Nedeni Nedir?
Genellikle, orta derecede yüksek CRP seviyeleri, bir eklem enfekte olduğunda ortaya çıkan RA veya bulaşıcı artrit nedeniyledir.
Önemli ölçüde yüksek CRP seviyeleri, bakteriyel veya fungal enfeksiyonlar gibi ciddi enfeksiyonlarla ortaya çıkmaktadır. Enfeksiyon, 10 mg/L'den büyük CRP seviyelerini içeren vakaların yaklaşık yüzde 80'inden sorumludur.
Bazen bazı kanserler ve Perikardit gibi önemli inflamasyona neden olabilecek diğer koşullar nedeniyle daha yüksek seviyeler de ortaya çıkar.
CRPve hs-CRP Testlerini Doktorlar Neden İster?
Doktorlar vücuttaki CRP düzeylerini tespit etmek için CRP ve hs-CRP testlerini kullanırlar. Proteinin yüksek seviyeleri, altta yatan bir durumu veya daha yüksek bir kardiyovasküler hastalık riskini gösterebilir. Yüksek seviyelerin tedavisi nedene göre farklılık gösterecektir.
Bir dizi koşul, hafif veya orta derecede yüksek CRP seviyelerine neden olabilir, ancak çok yüksek CRP seviyelerinin yorumlanması genellikle daha kolaydır.
Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz.Soru sormak için buraya tıklayın.
Yorumlar
Yorum |
---|